Pogoda wsparła sprzedaż w biurach podróży i w tanich liniach

Jak wygląda aktualna sytuacja w branży turystyki wyjazdowej oraz wyjazdów zagranicznych na sezon lato 2019 sprawdził Instytut Badań Rynku Turystycznego Traveldata.

Pogoda na odsiecz organizatorom turystyki

Przyspieszenie wzrostu cen wycieczek, a zwłaszcza przelotów tzw. tanimi liniami (LCC) sugeruje korzystny dla organizatorów wpływ niekorzystnej pogody w kraju, która skłania część turystów do podróży w cieplejsze rejony Europy. Odwrotne zjawisko widoczne jest w odniesieniu do wybierających wypoczynek w kraju. Jak donoszą niektóre media w ostatnich tygodniach liczba rezerwacji w miejscowościach nadbałtyckich spadła o 20 procent, a w Zakopanem nawet o 33 procent.

Słaba pogoda w Polsce w lipcu, a zwłaszcza w pierwszej jego połowie była dość trafnie przewidywana w światowych serwisach pogodowych. Z kolei w drugiej połowie lipca i pierwszej sierpnia miało być już zdecydowanie lepiej, co może pomóc Bałtykowi, a nieco ostudzić popyt i ceny wypoczynku zagranicznego.

Z frontu starań o lepszą rentowność branży - pogoda nieco skomplikowała obraz sytuacji

Instytut Traveldata zaznaczal w poprzednich materiałach, że bardziej optymistyczne informacje od generalnie mało imponujących danych o rocznej dynamice wzrostu sprzedaży płyną obecnie z obszaru efektywności prowadzonego biznesu, którą w dużym stopniu wyznaczają średnie marże realizowane na sprzedaży wycieczek.

Zarówno ceny jak i marże są wyraźnie lepsze niż w takim samym okresie przed rokiem, a zwłaszcza dotyczy to okresu last minute, w którym z kolei nieco zaskakująco in plus wyróżniają się Wyspy Kanaryjskie. Sytuacja taka występowała w tym sezonie już wcześniej przy wyjazdach w czerwcu i w lipcu, a obecnie można obserwować dla wycieczek rozpoczynających się w analizowanym pierwszym pełnym tygodniu sierpnia (5-12 sierpnia 2019).

Dla zilustrowania skali wzrostu cen dla wycieczek z wylotami w tym właśnie okresie przedstawiamy wykres rocznych ich zmian z wyprzedzeniami w stosunku do terminu wylotu w zakresach 2-8 tygodni i 2-6 miesięcy.

Pewnym niekorzystnym czynnikiem jest zmniejszenie się rocznej skali wzrostu cen w relacji z wcześniej przedstawianą sytuacją dla lipca tego roku. Przy tym samym wyprzedzeniu wobec terminu wyjazdu (2 tygodnie), roczny wzrost cen w sierpniu jest znacznie niższy od lipcowego (204 wobec 401 złotych). Nie jest to sytuacja korzystna w kontekście generowania wyników branży, zwłaszcza, że nie jest ona już kompensowana skutkiem niższych obecnie cen paliwa lotniczego i nieco korzystniejszych kursów walut. Tym razem odmiennie niż w kilku ostatnich tygodniach. czynnik ten w minionym tygodniu sierpnia działał słabiej niż w odpowiednim tygodniu lipca, a różnica na niekorzyść organizatorów wyniosła około 25 złotych (30 wobec 55 złotych przed miesiącem).

Należy natomiast pamiętać, że stosownie do wykresów przybliżonego wyniku branży w poszczególnych miesiącach przedstawianych w materiale z poprzedniego tygodnia, sierpień zeszłego roku był pod względem generowania wyniku o około 6,5 mln złotych korzystniejszy od lipca, a więc mniejsza skala poprawy rocznego wyniku odnosi sie jednak do wyższej bazy.

Istotną generalną rolę in plus odgrywa korzystna sytuacja w zakresie końcowego okresu sprzedaży last minute (należy jeszcze do lipca). Bardzo słaba pogoda w okresie ostatnich kilkunastu dni spowodowała impuls zainteresowania wyjazdami w cieplejsze rejony i pewną poprawę cen, które są wyższe o około 350 złotych niż w poprzednim sezonie.

Sumaryczne ujęcie tych przeciwstawnych czynników będzie można dokonać nieco później, zwłaszcza jak uściśli się kwestia wielkości sprzedaży po publikacji kwartalnych wyników TFG.

Istotne kwestie z zakresu cen turystycznych imprez

Niniejsze zestawienie obejmuje trzydzieste szóste w tym roku turystycznym porównanie cen dla wylotów w wysokim sezonie letnim 2019 definiowanym jako pierwszy pełny tydzień sierpnia (05.08-11.08 2019), zebranych 18 lipca 2019 z cenami dla tego samego okresu zebranymi 11 lipca 2019, a w porównaniach cen rok do roku z cenami zebranymi 19 lipca 2018.

Należy zaznaczyć, że w tym zestawieniu występują już ceny okresu last minute, który charakteryzuje się nietypowymi i częstymi zmianami cen, a także istotnie zmniejszoną na niektórych kierunkach liczbą hoteli. W tych warunkach przedstawiane porównania mogą być nieco mniej adekwatne niż zwykle.

W minionym tygodniu, dla wycieczek z wylotami pomiędzy 5 i 11 sierpnia, średnia cena wzrosła o 77 złotych (poprzednio spadła o 48 złotych, a wcześniej wzrosła o 12, 6, 24 i 5 złotych i dwukrotnie spadła o 13 złotych). Największe wzrosty średnich cen wycieczek wystąpiły na Gran Canarii i Fuerteventurze - o 643 i 458 złotych oraz na Malcie - o 351 złotych. Największe zniżki odnotowano w Maroku i na Korfu - o 263 i 259 złotych ( w tym drugim przypadku ponownie) i na Lanzarote - o 71 złotych. W analogicznym okresie przed rokiem i przed dwoma laty średnie ceny wycieczek wzrosły o 24 i 11 złotych.

Zmiany średnich cen jakie miały miejsce w ostatnim tygodniu na poszczególnych kierunkach obrazuje załączona mapka, a ich przebieg w tym sezonie na najważniejszych kierunkach przedstawiony jest na zamieszczonym poniżej wykresie.










Wykres obejmuje przebieg zmian cen na pięciu najważniejszych kierunkach w polskiej letniej zorganizowanej lotniczej turystyce wyjazdowej.

W minionym tygodniu zdecydowanie najbardziej wzrosły średnie ceny wycieczek na Wyspy Kanaryjskie - o 244 złote. W znacznie mniejszym stopniu rosły ceny wycieczek na do Turcji, Bułgarii i Egiptu - o 73, 39 i 17 złotych, zaś 15 złotych spadły ceny wyjazdów do Grecji.

Również duży wzrost cen wyjazdów na Wyspy Kanaryjskie był już obserwowany dla wylotów w pierwszym tygodniach poprzednich miesięcy i w tym sezonie stanowi charakterystyczne zjawisko powiązane zapewne z dużą redukcją miejsc u tanich przewoźników na tym kierunku.

Badanie średniej ceny imprez wobec cen sprzed roku dla wylotów w pierwszym pełnym tygodniu sierpnia 2019 pokazuje, że obecna średnia cena jest wyższa wobec średniej ceny dla poprzedniego sezonu o 204 złote (w tygodniach wcześniejszych ceny przewyższały ubiegłoroczne o 184, 159, 192, 167, 123, 80, 87, 102, 95, 93 i 77 złotych). W tym samym okresie poprzedniego sezonu notowano bardzo duży spadek cen w ujęciu rocznym - o 248 złotych.

Po raz dziewiąty z rzędu w tym sezonie czynniki o charakterze kosztotwórczym nie działają już w kierunku zmniejszania marż ze sprzedaży wycieczek. Zgodnie z przewidywaniami, cena paliwa lotniczego (przyjmowana do kalkulacji obecnie, ale ponoszona według cen bieżących w okresie przed wylotem z uwzględnieniem ewentualnego zabezpieczenia) stała się niższa niż miało to miejsce w poprzednim sezonie. W minionym tygodniu spadek osiągnął 6,7 procent, a cena wyniosła 2,67 wobec 2,84 zł/litr przed rokiem.

Korzystny wpływ cen paliwa został dodatkowo nieznacznie wsparty przez kurs złotego, który dla rozliczeń turystycznych był kolejny raz silniejszy wobec okresu sprzed roku, z tym że skala umocnienia była znacznie zmalała i wyniosła zaledwie nieco ponad 0,1 procent. Łączny wpływ obu tych czynników był w mniejszym stopniu korzystny dla organizatorów niż w poprzednich tygodniach i wyniósł około minus 35/minus 25 złotych (poprzednio -60/-50 i -65/-55 złotych, dwukrotnie -60/-50 złotych , a wcześniej -35/-25, -25/-15, -30/-20, -5/+5 złotych, a jeszcze wcześniej plus 15/25, 35/45, 55/65, 90/100, 100/110, 95/105, 95/105 i 85/95 złotych).

W kolejnych tygodniach wpływ ten powinien pozostać w zakresie wartości korzystnych dla organizatorów turystyki lub być przynajmniej w przybliżeniu neutralny.

Należy pamiętać, że oddziaływania zmian cen paliwa i walut na ceny wycieczek w zależności od touroperatora są mniej lub więcej opóźnione (m.in. przez kontrakty zabezpieczające i politykę marż), a ich skutki należy traktować w uśrednionych kategoriach docelowych (asymptotycznych).

Sytuację w zakresie zmian średnich cen rok do roku w ostatnim tygodniu na poszczególnych kierunkach ilustruje załączona mapka, a przebieg ich zmian na najważniejszych kierunkach obrazuje zamieszczony poniżej wykres.










Wśród wiodących kierunków nadal utrzymują się zwyżki średnich cen wycieczek na systematycznie zyskujących na popularności już od sezonu 2017 kierunkach o bardzo korzystnym stosunku jakości do ceny, czyli Turcji i Egipcie, na których średnie ceny wzrosły w skali rocznej o 255 i 243 złote. Przed czterema tygodniami na czoło rocznych zwyżek cen wysunęła się jednak Grecja, która pozycję lidera utrzymała również i w tym zestawieniu. Średnie ceny wycieczek wzrosły w tym kraju w skali roku o 268 złotych, czyli o 10 złotych więcej niż przed tygodniem. Jest to w dużej mierze skutek wpływu ograniczeń programowych, które pomimo słabszego niż przed rokiem popytu zdołały zapewnić korzystniejsze dla organizatorów zmiany cen niż w dużo lepiej sprzedających się Egipcie i Turcji. Należy też pamiętać, że znaczenie dla obecnej skali wzrostu cen ma też to, że w poprzednim sezonie Grecja notowała o tej porze duży ich spadek w ujęciu rocznym o aż 335 złotych, a dla porównania w Turcji wyniósł on 166 złotych, zaś w Egipcie średnie ceny imprez w tym czasie nawet wzrosły - o 93 złote.

Nieznacznie, bo z 95 do 94 złotych zmniejszyła się skala rocznych zwyżek cen wycieczek do Bułgarii, a w odpowiednim tygodniu przed rokiem ceny na tym kierunku spadały średnio o 34 złote.

Wyspy Kanaryjskie ponownie były kosztowniejsze w rocznych porównaniach cen, tym razem o średnio 117 złotych. Przed tygodniem ceny były wyższe o 110 złotych, a przed dwoma niższe o 28 złotych. Na obecną skalę wzrostu cen duży wpływ ma fakt, że o tej samej porze w poprzednim sezonie ceny notowały znaczny spadek cen w ujęciu rocznym, który wyniósł średnio 313 złotych. Kolejny już raz trzeba jednak zaznaczyć, że w całym okresie ostatnich kilkunastu tygodni ceny wycieczek na Wyspy Kanaryjskie sprzedawanych w ofertach last minute były dla organizatorów zdecydowanie korzystne.

Na mniej masowych kierunkach największe zwyżki cen w ujęciu rocznym odnotowano na Cyprze - o średnio 543 złote, mniejsze w Albanii i na Majorce - o średnio 272 i 192 złote, a jeszcze mniejsze w Portugalii, Tunezji i na Malcie - o 138, 118 i 116 złotych. Jedyny nieduży spadek rocznych cen odnotowano w Maroku, a wyniósł on 39 złotych.

Z perspektywy dwóch sezonów liczonych łącznie (czyli wobec sezonu 2017 dla wylotów w pierwszym tygodniu sierpnia), najbardziej zwyżkowały średnie ceny wycieczek do Egiptu - o 336 złotych. Znacznie słabsze były roczne wzrosty cen wyjazdów do Turcji i Bułgarii - o 89 i 60 złotych, a umiarkowanie obniżyły się średnie ceny wyjazdów do Grecji i Tunezji - o średnio 67 i 74 złote. Tradycyjnie dla tego sezonu znacznie obniżyły się w tym ujęciu ceny wyjazdów na Wyspy Kanaryjskie - o średnio 196 złotych (przed tygodniem o 338 złotych).

W porównaniach średnich cen wycieczek wśród dużych i średnich organizatorów ponownie jedynym organizatorem, który oferował niższy ich poziom niż przed rokiem było biuro Sun & Fun - o około 55 złotych. Pozostali proponowali wyższe średnie ceny niż w tym samym okresie poprzedniego sezonu w granicach od około 50 złotych (biuro TUI Poland) do 680 złotych.

W tym, co dla turystów ma większe znaczenie, a zatem w liczbie najatrakcyjniejszych poziomów bieżących cen wycieczek, czyli na pierwszym lub drugim miejscu na 24 kierunkach i w trzech kategoriach hoteli, na pozycji lidera nadal pozostaje biuro TUI Poland z liczbą 39 ofert (poprzednio 36, przed rokiem 17, a przed dwoma 13 ofert), które wyprzedziło biura Itaka z liczbą 31 ofert (poprzednio 25, przed rokiem 30, a przed dwoma 35 ofert) oraz Rainbow z liczbą 24 ofert (przed tygodniem 31, przed rokiem 19, a przed dwoma 12 ofert). Przewagę w zakresie hoteli 3* nadal posiadała oferta biura Rainbow, a w zakresie hoteli 4* oferta biura TUI Poland, a hoteli 5* oferty biur Itaka i TUI Poland.

Najwięcej atrakcyjnych cenowo ofert na kierunkach egipskich proponowały biura Coral Travel i TUI Poland - po 4 oferty, na kierunkach greckich biura Rainbow oraz Itaka - 12 i 11 ofert, na kierunkach kanaryjskich biuro TUI Poland - 12 ofert oraz biura Itaka i Rainbow - po 4 oferty, a na tureckich biura Coral Travel, Itaka i TUI Poland - wszystkie po 3 oferty. W Tunezji najwięcej atrakcyjnych ofert miały biura TUI Poland - 5 ofert i Coral Travel - 3 oferty, zaś w Bułgarii Itaka i TUI Poland - po 2 oferty. W porównaniu z okresem sprzed roku biuro Rainbow wyraźnie wzmocniło swoją pozycję w Grecji i nieco w Egipcie, TUI Poland w Turcji, Bułgarii, Grecji, Tunezji, Egipcie i na Wyspach Kanaryjskich, a Coral Travel w Grecji i Tunezji kontynentalnej.

Instytut Traveldata przedstawia również tabelę z czołówką biur podróży, które w ostatnim tygodniu po przekrojowo najkorzystniejszych cenach oferowały klientom imprezy turystyczne. Tak jak zaznaczaliśmy, w tego typu zestawieniach zachowana jest ścisła porównywalność oferowanych kierunków, a zatem biuro X, które sprzedaje jedynie konkretny zestaw kierunków i kategorii hoteli jest porównywane ofertowo tylko i wyłącznie z tymi właśnie kierunkami i kategoriami hoteli w pozostałych biurach.

W pierwszym okresie sezonu lato 2018 na czele tabel dotyczących cen wyjazdów w szczycie sezonu wakacyjnego często przodowały wiodące biura podróży w polskiej branży zorganizowanej turystyki wyjazdowej, a mianowicie Itaka (z małymi wyjątkami) oraz Grecos, a nieco później dołączyły do nich Coral Travel i Rainbow. Biuro TUI Poland było widoczne na czołowych pozycjach zestawień w pierwszej fazie first minute, natomiast w okresach późniejszych często przesuwało się na dalsze miejsca.

W niektórych zestawieniach, a zwłaszcza w dwóch ostatnich na czołowej pozycji z dużym średnim odchyleniem in minus od średniej plasowało się biuro Grecos, które w tym okresie na kierunkach greckich posiadało ofertę cenowo zbliżoną do innych głównych konkurentów. W tym okresie dwa biura podwyższyły na dwóch kierunkach greckich oferty niektórych obiektów, które w rezultacie bardzo istotnie odbiegły w górę od ogółu cen średnich i cen biura Grecos. Różnice osiągnęły poziom kilku tysięcy złotych, a w przypadku jednego obiektu nawet 9 tysięcy.

Inne biura mające oferty na kierunki greckie mają je zwykle również na innych kierunkach i dlatego w ich przypadkach różnice rozłożyły się na wiele badanych kategorii i przybrały dla tych biur podobne wielkości, nie zmieniając lub tylko niewiele zmieniając średnie odchylenia w tabeli. W przypadku biura Grecos ujemne ponadnormatywne różnice rozłożyły się nie na 24, a jedynie na 7 badanych kierunków (kierunki greckie i Cypr) w rezultacie zaniżając ceny tego biura wobec pozostałych 150 do nawet ponad 200 złotych.

Naszą intencją pozostaje nieingerowanie ręczne w zestaw cen hoteli oferowanych przez inne biura wychodząc z założenia, że wszystkie one tworzą rynek, ale w tej sytuacji wyłączyliśmy te nadzwyczaj drogie hotele z zestawu, co pozwoliło na usunięcie powstałej anomalii.

Trzydzieste szóste zestawienie sezonu lato 2019 zawiera taki sam zestaw organizatorów jak przed tygodniem, a różnica dotyczy jedynie kolejności. Wobec kwestii opisanej wyżej oraz zwyżki cen dokonanej w tygodniu o cztery pozycje w dół przesunęło się biuro Grecos (na piątą). Małe obniżki cen biur Itaka i TUI Poland w warunkach ogólnej sporej zwyżki spowodowały ich awanse odpowiednio z pozycji trzeciej na pierwszą i z szóstej na trzecią.