Zliberalizowany rynek lotów transatlantyckich

W poniedziałek na szczycie w Waszyngtonie USA i Unia Europejska podpisały umowę o "otwartym niebie", otwierającą drogę do całkowitej liberalizacji ruchu lotniczego nad Atlantykiem.

Porozumienie umożliwia przewoźnikom europejskim i amerykańskim wprowadzenie lotów na trasach UE-USA z dowolnych lotnisk na obu kontynentach, bez przymusu uzgadniania tego z rządem danego kraju. Porozumienie zawarte dwa miesiące temu wejdzie w życie w marcu 2008 roku.

W oświadczeniu wydanym w poniedziałek, unijny komisarz ds. transportu Jacques Barrot wyraził nadzieję, że zawarte porozumienie zrewolucjonizuje rynek połączeń lotniczych i przyczyni się do obniżenia cen. Dodał, że porozumienie jest wynikiem czteroletnich, żmudnych negocjacji między ekspertami Komisji Europejskiej i USA. Stawka była ogromna - loty transatlantyckie stanowią 60% światowego ruchu lotniczego, a rocznie korzysta z nich prawie 50 mln podróżnych. Negocjacje jednak przedłużały się z innego powodu - kwestii otwarcia się obu partnerów na inwestycje w sektorze lotniczym.

Podczas negocjacji UE nie zdołała przekonać Amerykanów do złagodzenia stanowiska i ostatecznie w umowie przyjęto zapis, że mimo, że unijne firmy będą miały prawo nabyć ponad połowę udziałów w liniach lotniczych USA, to ich prawo głosu będzie ograniczone do 25%. Oznacza to, że Europejczycy nadal nie będą mieli decydującego głosu w podejmowaniu strategicznych decyzji. Aby zachować symetrię, UE zastrzegła, że będzie mieć możliwość wprowadzenia analogicznych ograniczeń.

W umowie jest zawarte jeszcze jedno ustępstwo na rzecz Amerykanów: ich linie będą mogły swobodnie latać między miastami europejskimi (ale nie w ramach jednego kraju), natomiast przewoźnicy europejscy będą wciąż pozbawieni prawa wykonywania połączeń między miastami w USA.

Ostatnie sporne kwestie będą rozstrzygnięte podczas kolejnej rundy negocjacji w przyszłym roku.

Porozumienie to wpłynie znacząco na sytuację LOT-u, dla którego rejsy transatlantyckie stanowią ważne źródło dochodu.