101-letnie schronisko na Babiej Górze zostanie zburzone

We wtorek, 8 maja 2007 roku rozpoczyna się burzenie 101-letniego schroniska znajdującego się na stoku Babiej Góry. Na jego miejscu w ciągu roku ma zostać wybudowany nowoczesny pawilon.

Edward Hudziak, który prowadził schronisko przez ostatnie dziesięć lat wyznał - Łza się w oku kręci. Najbardziej żal mi turystów, którzy nie mogą się pogodzić z myślą, że ten budynek, który przez sto lat był wkomponowany w krajobraz Babiej Góry, całkowicie zniknie z powierzchni ziemi. Żeby chociaż można było zachować jego fragment, albo przenieś budynek do skansenu w Zawoi czy Zubrzycy Górnej pod Babią Górą. Pojawiały się takie pomysły, ale ostatecznie służby konserwatorskie uznały, że sama konstrukcja nie przedstawia większej wartości i nie zasługuje na zachowanie, a na zburzenie. Szkoda tego schroniska.

Wielu turystów, którzy przez ostatnie lata odwiedzali Babią Górę uważa, że decyzja o zburzeniu schroniska jest skandalem. Sławomir Ritter, miłośnik gór z Krakowa uważa - Jak można ot tak, z dnia na dzień, burzyć element polskiej historii? Przecież to schronisko, które ma ponad sto lat, powinno zostać uznane za zabytek i podlegać ochronie. Nie mogę pojąć, kto zgodził się na jego zburzenie.

Zgodę na rozbiórkę budynku wydał małopolski konserwator zabytków. Jan Janczykowski, wojewódzki konserwator zabytków w Krakowie zapewnił - Przeprowadziliśmy dokładną ekspertyzę schroniska na Babiej Górze. Wynika z niej, że z pierwotnego budynku, który powstał w 1906 roku, do dzisiejszych czasów tak naprawdę niewiele zostało. Bryła przez sto lat bardzo się zmieniła, bo co jakiś czas schronisko modernizowano. Powstawały nowe przybudówki, które zniekształciły pierwotny wygląd schroniska. Dlatego wyszliśmy z założenia, że nie ma sensu zachowywać budynku, bo nie przedstawia on większej wartości architektonicznej.

Z decyzją konserwatora zabytków zgodziło się też Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze, które jest właścicielem schroniska na Babiej Górze. Jerzy Kalarus, prezes spółki Schroniska i Hotele PTTK "Karpaty" wyjaśnia - Schronisko było dosyć prowizoryczne i wymagało modernizacji. Postanowiliśmy więc za 3 mln zł w jego miejscu postawić nowy, bardziej komfortowy budynek Dodaje - Nie będzie on dużo większy od starego schroniska, będzie tu mogło nocować ponad 30 osób. Niektóre pokoje będą miały łazienki, ale będą też tańsze bez węzłów sanitarnych. Mam nadzieję, że turyści szybko się przyzwyczają do nowego schroniska, zwłaszcza że jego bryła nawiązuje do architektury beskidzkiej. Mury będą zbudowane z cegły i kamienia, a dach będzie pokryty papą gontową, imitującą tradycyjne gonty.

Nowe schronisko ma zostać oddane dla turystów w przyszłym roku.

Schronisko zostało zbudowane w obawie przed ekspansją niemieckiego związku turystycznego Beskiden-Verein z Bielska, które w 1902 roku usiłowało kupić polanę na Markowych Szczawinach pod własny obiekt. Hugo Zapałowicz, przyrodnik i badacz Karpat, który się o tym dowiedział wyperswadował tę transakcję góralom beskidzkim i przygotował dla nich ucztę, na której częstował ich cygarami. Podkreślał - Bo jakże sprzedawać heretykom, na których diabeł widły brusi.

Górale zgodzili się z Zapałowiczem i odstąpili ziemię polskiemu Towarzystwu Tatrzańskiemu. W 1906 roku cieśla Klemens Trybała z Zawoi podpisał umowę treści: "Zobowiązuję się wystawić schronisko według danego mi planu na Markowych Szczawinach przed końcem lipca b.r. (...) Materiał: kamienie, drzewo budowlane, deski, gonty, w ogóle cały materiał ma być na miejsce zwieziony (...) Za wybudowanie całego schroniska, z oknami, z oszalowaniem wewnątrz, według planu i ustnej co do innych szczegółów umowy, żądam 500 koron".