Czas na chorwacki Zadar

W chorwackich folderach turystycznych Zadar stawiany jest, nie bez lekkiej kokieterii, na równi z Dubrownikiem, czy Wenecją.

Warto jednak odwiedzić to niezwykłe miasto, pełne antycznych i średniowiecznych zabytków w położonym na czworokątnym półwyspie starym mieście. Wśród nich na szczególną uwagę zasługują Organy Morskie, uznane przez magazyn Vogue za jedną z 25 najznamienitszych atrakcji na świecie.

Zadar to urbanistyczne centrum Północnej Dalmacji, ulokowane w samym sercu Adriatyku oraz administracyjne i kulturowe centrum regionu, w którym mieszka ponad 80 tysięcy mieszkańców. Jest to miasto niezwykłe, łączące w sobie piękną przeszłość z licznymi atrakcjami, co sprawia że stało się ono dziś miejscem odwiedzin niejednego podróżnika. To w Zadarze produkowany jest słynny wiśniowy likier Maraschino.

W IV w. p.n.e. na terenie dzisiejszego Zadaru istniała osada iliryjskiego plemienia Liburnów. 300 lat później miasto, nazywane wówczas Jadrea, znalazło się pod panowaniem rzymskim. Za czasów panowania Cezara i Augusta umocniono je, otaczając murami obronnymi z basztami i trzema bramami, wytyczono forum, wzniesiono świątynie i bazyliki, amfiteatr, a także akwedukt i cmentarz. Po zniszczeniu Salony zostało wybrane na centrum administracji bizantyjskiej w Dalmacji. Po upadku Wenecji w 1797 r. i wojnach napoleońskich Zadar przeszedł w ręce Austriaków (był stolicą prowincji dalmatyńskiej). Wkrótce stał się ważnym ośrodkiem odrodzenia narodowego. Po pierwszej wojnie światowej decyzją traktatu w Rapallo Zadar przejęli Włosi. Miasto powróciło do Chorwacji dopiero w 1944 r. Podczas niedawnej wojny było wielokrotnie bombardowane.

Turystyka w Zadarze rozwija się tu od ponad stu lat - w 1899 r. powstało pierwsze biuro podróży w Zadarze - Liburnija, istniejące nieprzerwanie do dziś. Zadar jest zresztą jedną z najbardziej popularnych miejscowości turystycznych w Chorwacji. Londyński "The Times" ogłosił go "centrum rozrywkowym na Adriatyku", a "Le Guardian" mianował "nową chorwacką stolicą cool-u". To miasto ujmuje swoją specyficzną atmosferą i bogatym życiem, czy to w ciągu dnia czy nocy. Latem odbywają się w nim liczne imprezy tj. wieczory muzyczne w kościele św. Donata, Zadarskie Teatralne Lato, Festiwal Muzyki Współczesnej, czy urbanistyczny Festiwal Show.

Jako miasto - pomnik Zadar otoczony historycznymi murami, stał się prawdziwym skarbcem archeologicznym bogactwa ery antycznej, jak i współczesnych osiągnięć architektonicznych. Zachowały się w nim liczne Kościoły z różnych epok, a także pomniki kultury, na przykładzie których widać wszystkie możliwe style architektoniczne. Około 70-ciu z nich znajduje się w samym historycznym centrum miasta, a liczbę tych umiejscowionych na pozostałym obszarze można szacować na ok. 600 sztuk.

Zadar odgrywa niebagatelną rolę w komunikacji, gdyż zbiegają się tu drogi z Rijeki i Zagrzebia na południe kraju. Z tegoż względu świetnie nadaje się na bazę wypadową. Stąd można wyruszyć na zwiedzanie Parku Narodowego Kornati. Nie mniej wrażeń dostarcza wyprawa do miejscowości Nin, gdzie znajdują się ruiny z okresu rzymskiego. Można również spędzić miło czas w pobliskim Zatonie, gdzie znajdziemy jedną z większych w kraju dyskotek.

Spacer po Zadarze najlepiej rozpocząć od rzymskiego forum położonego między ul. Siroką, a placem Zeleni trg. Uwagę zwiedzających zwracają pozostałości starożytnego wodociągu oraz przede wszystkim rzymska kolumna z marmuru o wysokości kilkunastu metrów, z korynckim kapitelem, od średniowiecza aż do połowy ubiegłego stulecia będąca publicznym pręgierzem. Ciekawą budowlą pod względem architektonicznym jest również ratusz przy Narodnim trgu oraz Gradska straza z wieżą zegarową, a także mury obronne, przede wszystkim bramy i baszty.

To co jednak szczególnie przyciąga zagranicznych turystów, to wyjątkowo szerokie wybrzeże, wyspy i nietknięta przyroda. Archipelag, który proponuje 24 większych i około 300 mniejszych wysepek, 3 parki natury: Telašćica, Sjeverni Velebit i Vransko jezero oraz 5 parków narodowych; Paklenica, Plitvice, Kornati, Krka i Velebit umieszczają Zadar w samym centrum Chorwackiej oferty turystycznej. Wycieczki do tych miejsc, jak i samego Zadaru oferuje m.in. biuro podróży Wygoda Travel, które w tym roku lwią część swojej oferty poświęciło właśnie wczasom w Chorwacji.

Już przed czterdziestu laty Alfred Hitchcock ogłosił zadarski zachód słońca "najpiękniejszym na świecie". Z jego zdaniem zgadzają się liczni turyści, którzy oddają się pięknu zachodu słońca i nieba przy dźwiękach słynnych na cały świat Morskich Organach. Wybudowane zostały w roku 2005, na promenadzie w Zadarze, w pobliżu nowej przystani dla statków cruiser. Energia morza, powietrza i wiatru odpowiedzialna jest za wieczny koncert Organów Morskich, które muzyką i wyglądem przyciągnęły wielką uwagę międzynarodowej opinii publicznej.

Planując wakacje, warto więc pamiętać o Zadarze, a zwłaszcza o Morskich Organach, które jak pisała jedna z dziennikarek Vogue dają wrażenie " (…) jak gdyby sam Neptun grał na harmonijce“.