Podróż z dziećmi? Dokumenty wymagane także w UE

Zimowe wyjazdy już za pasem warto zatem prześledzić, jakie dokumenty należy skompletować, aby móc zabrać dziecko na zagraniczną wyprawę. Nawet bowiem przekraczanie granic wewnętrznych wspólnoty nie zwalnia z obowiązku dopełnienia pewnych formalności.

Wątpliwości co do konieczności zapewnienia dziecku właściwych dokumentów wyjaśnione zostały w prawodawstwie krajów Unii Europejskiej i państw stowarzyszonych w ramach Schengen. Do 26 czerwca 2012 wszystkie państwa członkowskie miały czas by rozpocząć respektowanie zasady "jedna osoba-jeden paszport". Zgodnie z tym zapisem, każdy z obywateli Unii występuje o dokument indywidualnie. Nie można zatem posługiwać się dokumentem, w którym dzieci zostały wpisane do paszportu rodzica lub opiekuna. Każdy nieletni, który przekraczać będzie granice państwa zamieszkania musi więc dysponować własnym dokumentem. W wielu przypadkach wymagane jest, aby paszport ważny był przynajmniej przez pół roku. W przypadku dzieci wyjeżdżających na kolonie, organizatorzy zwykle zastrzegają, że dzieci winny oprócz dokumentów tożsamości posiadać wcześniej dostarczoną Kartę Uczestnika i aktualną legitymację szkolną.

Podróżując po krajach Unii Europejskiej rodzice mają do wyboru dwie opcje. Dla dziecka można wyrobić paszport lub dowód osobisty. Jeśli podróż wykracza poza granice wspólnoty, w grę wchodzi wyłącznie paszport. Nawet jeśli pociecha ma już stosowny dokument, to przed wyjazdem warto sprawdzić czy ciągle zachował on ważność. Dokumenty wystawiane dzieciom maja bowiem znacznie krótszy okres ważności: dla dzieci do 13 roku życia - 5 lat, natomiast dla dzieci powyżej 13 roku życia - 10 lat. Koszt wydania paszportu dla dziecka poniżej 13 roku życia wynosi 30 złotych, dla uczniów od 13 roku życia 70 zł.

Decydując się podroż z dzieckiem poza granice kraju zamieszkania warto tez pamiętać, że w razie kontroli straż graniczna może zwrócić uwagę na opiekę nad osobami małoletnimi. W pkt 6 załącznik VII kodeksu granicznego Schengen odnotowano: "w przypadku małoletnich podróżujących pod opieką straż graniczna sprawdza czy osoby towarzyszące małoletnim sprawują nad nimi opiekę rodzicielską". W takim przypadku najczęściej straż graniczna kontroluje wymagane dokumenty zarówno opiekunów, jak i dziecka. Cała procedura ma zapewnić bezpieczne przekraczanie granic, ochronę praw dzieci, ale także zwalczanie zagrożenia porwaniami.

Jeśli dziecko nie podróżuje pod opieką swoich rodziców lub prawnych opiekunów, a na wyjazd zabiera je na przykład zaprzyjaźniona sąsiadka, to dobrze wcześniej przygotować odpowiednie dokumenty. Uniknąć wówczas można nieprzyjemnego dochodzenia, które straż ma prawo podjąć aby ustalić związki pomiędzy dzieckiem a towarzyszącą mu osobą. Zazwyczaj wystarczy mieć przy sobie zezwolenie rodziców na wyjazd dziecka za granicę. Takiego zezwolenia wymaga między innymi Polska, Włochy czy Portugalia.

W zależności od okoliczności można też zdecydować się wysłać dzieci w podróż same - na przykład do krewnych za granicą. Najbardziej chronieni są w takim przypadku niepełnoletni, którzy trasę pokonywać będą drogą lotniczą. Linie lotnicze w takich przypadkach muszą bowiem stosować się do zaleceń Zrzeszenia Międzynarodowego Transportu Lotniczego. Zapisy te wprowadzają cały szereg zasad co do postępowania z dziećmi lecącymi samotnie. Część linii lotniczych posiada też tak zwaną usługę dla małoletnich bez opieki - jednak należy wiedzieć, że jest ona dodatkowo płatna. W jej ramach w zależności od wieku dziecka, towarzyszy mu stewardessa lub inny członek personelu pokładowego. Zanim dziecko zostanie przekazane personelowi na lotnisku, rodzice lub opiekunowie muszą wypełnić dokument, zlecający opiekę przewoźnikowi lotniczemu.

W zależności od indywidualnej sytuacji warto również prześledzić przepisy warunkujące możliwość wyjazdu za granicę z dzieckiem przez jednego z rodziców. Z wszelkimi zapisami dobrze zapoznać się przed podróżą, aby uniknąć nieprzyjemności w czasie zaplanowanego wypoczynku.