Dla kogo paszport tymczasowy?

Co roku kilkaset osób jest cofanych z przejść granicznych, z powodu nieważnego paszportu. Warto zatem pamiętać, że jeśli dokument podróży utraci ważność lub jest ona zbyt krótka, nie wyjedziemy za granicę.

Brak dokumentu, czy też jego ważności na granicy to spory problem, szczególnie dla turystów, którzy wykupili wycieczkę w biurze podróży, a których wyjazd może przez to nie dojść do skutku. W takich sytuacjach pozostaje ubieganie się o paszport tymczasowy. Ale czy na pewno jesteśmy uprawnieni do tego, by go uzyskać?

Postanowiliśmy zapytać zarówno Urzędy Wojewódzkie jak i organizatorów turystycznych o sytuację, kiedy turysta ma wykupioną wycieczkę i tuż przed wyjazdem (np. 1,2 tyg.) okazuje się, że jego właściwy paszport jest już nieaktualny, albo termin jego ważności mija za mniej niż trzy miesiące.

Warunki wydawania paszportu tymczasowego ściśle określa art. 23 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy z dnia 13 lipca 2006r. o dokumentach paszportowych(Dz.U. nr 143 , poz. 1027 z późn.zm.), z którego jasno wynika, że wydanie go jest możliwe tylko w niżej wymienionych sytuacjach:

• osobom przebywającym czasowo w Rzeczypospolitej Polskiej i za granicą, na powrót do miejsca stałego pobytu,
  
• osobom przebywającym w Rzeczypospolitej Polskiej i za granicą, w udokumentowanych nagłych przypadkach związanych z chorobą lub pogrzebem członka rodziny,
  
• osobom przebywającym w Rzeczypospolitej Polskiej i za granicą, w udokumentowanych nagłych przypadkach związanych z prowadzoną działalnością zawodową.

To wszystkie okoliczności, które uzasadniają wydanie paszportu tymczasowego. Wynika z tego jasno, że ustawodawca nie przewiduje możliwości wydania paszportu tymczasowego w przypadku wyjazdu turystycznego.

Dlatego jeśli turysta nadal chce wyjechać za granicę, powinien złożyć wniosek o "zwykły" paszport. Czas oczekiwania na taki dokument to maksymalnie 30 dni, ale w czasie pozaurlopowym trwa to znacznie krócej. Razem z Centrum Personalizacji Dokumentów staramy się aby okres oczekiwania na paszport nie przekraczał 3 tygodni. Terminy te mogą być wyraźnie krótsze wobec spadku ilości składanych wniosków. Niestety zazwyczaj dzieje się tak dopiero w okresie jesienno-zimowym. Dlatego, mając na uwadze dobro klienta, apelujemy o zgłaszanie się w sprawach paszportowych poza okresem związanym z sezonem urlopowym, co ułatwi złożenie wniosku oraz znacznie skróci czas oczekiwania na otrzymanie gotowego paszportu. Zalecamy także by planując wyjazd uprzednio sprawdzić we właściwym przedstawicielstwie konsularnym, czy termin ważności posiadanego paszportu będzie uprawniał do wjazdu na teren danego kraju. Liczymy również na tego typu sugestie wobec klientów w biurach podróży, podczas planowania lub kupowania wczasów, wycieczek. - zapewnia Andrzej Władysław Gawkowski Dyrektor Wydziału Spraw Obywatelskich i Cudzoziemców PUW w Białymstoku.

Po części, aby uniknąć problemów, dobrym rozwiązaniem wydaje się być bezwzględne informowanie turystów przed zakupem imprezy turystycznej, że warunkiem skorzystania z oferty jest posiadanie paszportu z określonym terminem ważności - Z naszej strony, aby pomóc turystom, prosimy o informowanie potencjalnych klientów, aby jeszcze przed podpisaniem umowy z biurem podróży sprawdzali termin ważności swoich dokumentów, gdyż z doświadczenia wiemy, że ok 80%-90% klientów, którzy zgłaszają się do nas, umowy podpisywało dużo wcześniej i gdyby zostali od razu poinformowani o konieczności sprawdzenia daty uniknęliby niepotrzebnych zmartwień. Stąd prośba głównie do klientów biur - chcą Państwo wyjechać na wycieczkę sprawdźcie dokument podróży! - Mariola Gadula Kierownik Oddziału Paszportowego Wydziału Spraw Obywatelskich i Cudzoziemców z Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego.

Niestety w przypadku, kiedy turysta nie dopilnował spraw związanych z ważnością paszportu, nie zawsze może liczyć na przychylność organizatorów. Jeżeli klient nie ma ważnych dokumentów z powodu własnego niedopatrzenia, wówczas nasza odpowiedzialność na granicy ogranicza się do poinformowania klienta o lokalnej placówce dyplomatycznej, która może pomóc przy wydaniu nowego dokumentu - informuje Anna Małkowska z Rainbow Tours.

Decyzja ta jest ściśle określona w Ogólnych Warunkach Uczestnictwa w imprezach turystycznych. Na przykładzie Rainbow Tours czytamy: "Biuro nie ponosi odpowiedzialności za podjętą przez odpowiednich urzędników/imigracyjnych odmowną decyzję wpuszczenia Uczestnika do danego kraju, jeśli okoliczność taka nastąpi wyłącznie w związku z działaniem lub zaniechaniem takich uczestników i z przyczyn niezawinionych przez Biuro. W takim przypadku Uczestnik zapewnia sobie powrót do miejsca zamieszkania na własny koszt (...)"

Na co turysta może liczyć ze strony biura, w momencie gdy nie zostanie przepuszczony przez granicę lub zgubi paszport? W takich przypadkach klienci biura Alfa Star, zawsze mogą liczyć na pomoc naszych rezydentów w kontakcie z Ambasadą oraz komplet niezbędnych informacji. W tego typu sytuacjach nasi rezydenci służą informacją o najbliższej placówce RP oraz wiedzą dotyczącą dalszych kroków, w celu zapewnienia maksymalnego bezpieczeństwa osobie, która straciła paszport. Taka sytuacja miała miejsce w Egipcie, kiedy jedna z naszych klientek zgubiła paszport. Ponieważ jedyna polska placówka znajduje się w Kairze, dlatego ze względów bezpieczeństwa wystosowaliśmy pismo do Konsula, w celu załatwienia wszystkich formalności drogą pocztową. Kiedy paszport był już gotowy do odbioru, poprosiliśmy o dostarczenie go kurierem. W ten sposób udało nam się rozwiązać problem, jednocześnie zapewniając maksymalne bezpieczeństwo turystce. W sytuacji, kiedy zachodzi konieczność osobistego udania się do odpowiedniej placówki, naszym klientom zawsze towarzyszy rezydent Alfa Star. - mówi Małgorzata Strzylak, Kierownik Działu Rezerwacji Alfa Star.

Dlatego jeśli ktoś planuje wyjazd za granicę i będzie potrzebować do tego celu paszportu, powinien sprawdzić kiedy upływa termin ważności dokumentu. Uniknie wówczas stresu i rozczarowania, że nie mógł skorzystać z okazyjnego wyjazdu. Warto zaznaczyć, że wniosek o paszport można złożyć w dowolnym wydziale paszportowym na terenie całego kraju, bez względu na miejsce zameldowania. - poucza Małgorzata Oczoś-Błądzińska, Rzecznik Prasowy Wojewody Podkarpackiego.

Przezorny turysta zawsze ubezpieczony. Jeśli sami nie dopilnujemy kwestii ważności dokumentu uprawniającego nas do przekroczenia granicy, nigdy nie będziemy mieć 100-proc. pewności. Mimo oczywistych kompetencji osoby sprzedającej nam wycieczkę powinniśmy sami upewnić się jeszcze raz.