Jet-lag, jak się przed nim bronić?

Jeżeli po długiej podróży samolotem odczuwasz zmęczenie, ból głowy, nudności, masz kłopoty z trawieniem oraz ze snem, jesteś zdezorientowany i nie możesz się skoncentrować, to prawdopodobnie cierpisz z powodu jet-lag, zespołu nagłej zmiany stref czasowych.

Syndrom jet-lag to objawy towarzyszące transkontynentalnym podróżom lotniczym, które zazwyczaj rozregulowują nasz zegar biologiczny. Normalnie człowiek funkcjonuje w rytmie 24-godzinnym. Jednak szybka zmiana stref czasowych powoduje przesunięcie faz w ludzkim rytmie dnia i nocy. Co oczywiście zakłóca nie tylko rytm spania, ale również regularny przebieg wielu procesów fizjologicznych naszego organizmu, które podlegają temu rytmowi (sen-czuwanie, motoryka przewodu pokarmowego, podstawowa przemiana materii oraz wydzielanie hormonów). Stąd właśnie biorą się dokuczliwe dolegliwości. Nasz organizm "buntuje się".

Jak wobec tego bronić się przed fenomenem jet-lag? Co robić, aby nasze podróże samolotem przebiegały jak najbardziej komfortowo, a urlop był przyjemny?

Przede wszystkim należy przygotować się do nowej strefy czasowej. Na kilka dni przed podróżą najlepiej (przynajmniej częściowo) zmienić swoje przyzwyczajenia. Kiedy lecimy na zachód, jeszcze będąc w domu, powinniśmy kłaść się do łóżka godzinę lub dwie później niż zazwyczaj. Podczas lotu starać się nie zasypiać. Aby temu zapobiec można spożywać "pobudzające" produkty bogate w białko (żółty ser, ryby, mięso, jajka, mleczne produkty). Ponadto należy pić dużo niegazowanej wody, często ruszać się. Alkohol nie jest wskazany, gdyż jego szkodliwe działanie na organizm w trakcie podróży samolotem jest spotęgowane. Picie procentowych napojów wysusza, może prowadzić do skoków ciśnienia, unieruchamia zamiast dodać energii. Po przylocie na miejsce nie powinno się poddawać ogarniającemu uczuciu zmęczenia, tylko iść spać dopiero wówczas, kiedy w kraju docelowym zajdzie słońce.

Z kolei lecąc w kierunku wschodnim, kilka dni przed podróżą, należy przygotować swój organizm do nowego rytmu dnia chodząc do łóżka wcześniej, jednocześnie odpowiednio wcześnie wstawać. Podczas lotu najlepiej spać. Aby wprawić się w senny nastrój warto spożywać produkty węglowodanowe, czyli owoce, ziemniaki, makaron, ryż, jogurt, soki owocowe, które stymulują naturalną potrzebę snu. Podróżując warto również zapomnieć o szkodliwym alkoholu, tylko pić wodę i niegazowane napoje.

Osoby latające często między strefami czasowymi stosują pewien trik, oszukujący umysł: w chwili, kiedy wchodzą na pokład, przestawiają swój zegarek na czas, który panuje w miejscu docelowym. Ponadto nie należy zapominać, iż wsiadając do samolotu dobrze być wypoczętym oraz nie jeść zbyt obfitych i tłustych posiłków. Wpłynie to korzystnie na naszą kondycję oraz samopoczucie, zarówno podczas długiego lotu, jak i po przylocie na miejsce.

Należy także pamiętać, że skutki jet-lag są większe w przypadku lotu na wschód niż w przypadku lotu na zachód.