Jak przewoźnicy kolejowi kuszą klientów?

Coraz większa konkurencja na rynku przewozów kolejowych, a także konkurencja ze strony transportu drogowego, zmusza przewoźników kolejowych do coraz ostrzejszej walki o klientem.

Głównym orężem takiej walki jest przygotowywanie specjalnych ofert cenowych mających skłonić klienta do skorzystania z usług konkretnej spółki. Urząd Transportu Kolejowego przygotował opracowanie, które obejmuje przegląd rozwiązań taryfowych stosowanych przez przewoźników.

Pokrótce przedstawiamy najważniejsze wnioski płynące z opracowania. Szczegóły będą dostępne w pliku znajdującym się pod aktualnością. W badaniu wyróżniono oferty dedykowane wybranym grupom pasażerów, integrujące transport kolejowy z innymi przewoźnikami, promujące przejazdy na wybranych trasach, oferty weekendowe, oraz oferty abonamentowe. Przygotowane rozwiązania umożliwiają zmniejszenie kosztów przejazdu również dla pasażerów bez prawa do ulgi, co może przyczynić się do zwiększenia zainteresowania transportem publicznym.

UTK objął badaniem oferty jedenastu przewoźników kolejowych, świadczących usługi zarówno w poszczególnych regionach, jak i w wybranych aglomeracjach, a także na obszarze całego kraju. Skoncentrowano się przy tym na przeglądzie ofert taryfowych, na podstawie których możliwe jest kupno biletów okresowych, nie wzięto natomiast pod uwagę taryf i promocji nakierowanych wyłącznie na sprzedaż biletów jednorazowych.

Oferty adresowane do określonych grup społecznych

W tej kategorii Urząd Transportu Kolejowego wyróżnił propozycje ofert skierowanych do osób starszych, rodzin, pracowników firm, które zawarły z przewoźnikami umowy dotyczące sfinansowania ulgowych przejazdów, kierowców oraz pasażerów odbywających przejazdy grupowe.

Z opracowania UTK wynika, że jednymi z najpopularniejszych form uprawnień do przejazdów ulgowych w całej Polsce są oferty dla osób starszych. Warunki skorzystania z oferty są zbliżone u wszystkich przewoźników (wiek 60-65 lat, wysokość zniżki około 30%). Odmienne rozwiązanie zastosowano w przypadku Kolei Małopolskich, gdzie ceny za Bilety dla Seniora są zryczałtowane i ustalane w zależności od długości odcinka, na który wykupiono bilet. Zdaniem UTK, najbardziej atrakcyjną ulgę, w wysokości 50% od ceny biletu, proponuje Warszawska Kolej Dojazdowa. W tym przypadku promocja nie obowiązuje w dni powszednie, do godziny 9:00.

W znacznie mniejszym stopniu dostępne są oferty dla rodzin. Bilety dla rodzin w atrakcyjnych cenach są oferowane przez Koleje Wielkopolskie, Koleje
Mazowieckie oraz Przewozy Regionalne. Jak zaznacza Urząd Transportu Kolejowego, biorąc pod uwagę fakt, że ze względu na relatywnie niewielki poziom atrakcyjności transportu kolejowego dla rodzin z dziećmi wskazane wydaje się zwiększenie zachęt w celu pozyskania pasażerów z tej grupy społecznej.

Dostępne na rynku oferty dla pracodawców i pracowników charakteryzują się bardzo zróżnicowanymi warunkami korzystania i zasadami przyznawania zniżek. W przypadku Kolei Mazowieckich, Kolei Dolnośląskich oraz Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej, przyznawana jest zniżka o określonej wartości procentowej, która uprawnia zarówno do kupowania biletów jednorazowych, jak i miesięcznych. Jak zaznacza UTK, rozwiązanie takie daje pasażerowi większą elastyczność, gdyż pozwala korzystać z ulgi również w przypadku potrzeby podróży na innej trasie niż wskazanej w bilecie miesięcznym - w takim wypadku może nabyć bilet jednorazowy. Największą różnorodnością wśród wskazanych rozwiązań taryfowych charakteryzuje się oferta Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej, która umożliwia klientom korzystanie ze zniżki o wysokości 15%, 30% lub 50%. Ulgę o największej wysokości oferują Koleje Dolnośląskie - jej wartość wynosi 60%.

Oferta dla kierowców umożliwia korzystanie z parkingów Park&Ride znajdujących w punktach przesiadkowych W przypadku aglomeracji warszawskiej, długo- i krótkookresowe bilety emitowane przez ZTM w Warszawie, umożliwiają bezpłatne parkowanie na jednym z 13 parkingów. Jak zauważa UTK, jedynie 5 z nich jest zlokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie kolejowych przystanków osobowych. Inne rozwiązanie zastosowały Koleje Małopolskie wprowadzając ofertę P&R Wieliczka - w tym przypadku bezpłatne parkowanie na parkingu przesiadkowym w Wieliczce dostępne jest dla osób, posiadających bilet miesięczny Kolei Małopolskich, dla którego stacją krańcową jest Wieliczka Kopalnia lub Wieliczka Rynek Kopalnia.

Oferty promujące określoną trasę

Dzięki ofertom obowiązującym na wskazanych relacjach przy zakupie biletu miesięcznego możliwe jest oszczędzenie od kilkudziesięciu do ponad 150 zł. Jak zauważa UTK, oferty takie obowiązują na pociągi osobowe w relacjach pomiędzy miejscowościami odległymi od siebie o około kilkadziesiąt kilometrów (tylko 2 oferty: Bilet Olkuski i Tani bilet dotyczą tras powyżej 100 km), co oznacza, że oferty te są szczególnie kierowane do osób dojeżdżających każdego dnia do pracy lub szkół.

Oferty weekendowe

Takie oferty skierowane są do pasażerów chcących odbywać liczne podróże w dni wolne od pracy. Przewoźnicy kolejowi stosują zróżnicowane rozwiązania w zakresie ustalania ceny biletu. Z analizy UTK wynika, iż w przypadku Kolei Śląskich dla biletów weekendowych zastosowano zniżkę procentową, której wysokość jest uzależniona od tego, czy bilet obejmuje tylko przejazdy w jedną stronę, czy w dwie strony. Koleje Mazowieckie oraz Warszawska Kolej Dojazdowa przyjęły taryfy kilometrowe, zgodnie z którymi cena biletu ustalana jest na podstawie długości odcinka. Największą swobodę wśród stosowanych ofert weekendowych oferują Przewozy Regionalne oraz PKP Intercity, które oferują bilety w zryczałtowanych cenach, umożliwiające podróżowanie w dowolnych relacjach. Bilety turystyczne wydawane przez Przewozy Regionalne są honorowane również w pociągach Arriva RP, Kolei Dolnośląskich, Kolei Śląskich, Kolei Wielkopolskich, Kolei Małopolskich oraz Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej.

Oferty abonamentowe

Oferty abonamentowe skierowane są głównie do osób, które podróżują nieregularnie. Pozwalają na swobodny wybór terminu podróży i korzystający z nich pasażerowie mogą dostać jeden, lub kilka darmowych przejazdów. Na podstawie poniższego zestawienia można stwierdzić, że największą zachętę dla pasażerów mogą stanowić bilety abonamentowe oferowane przez Koleje Mazowieckie i PKP Intercity - przy zakupie karnetu pasażerowie otrzymują dwa darmowe przejazdy, przy czym w przypadku Kolei Mazowieckich abonament obejmuje 10 przejazdów, natomiast w przypadku PKP Intercity jest to 7 przejazdów. Swoboda wyboru relacji u przewoźnika krajowego jest jednak ograniczona do połączeń znajdujących się na linii komunikacyjnej Warszawa - Białystok, można zatem przypuszczać, że oferta ma na celu odzyskanie klientów, którzy zrezygnowali z transportu kolejowego na tej trasie ze względu na przedłużające się prace modernizacyjne i długotrwałe jej wyłączenie z eksploatacji - można przeczytać w opracowaniu UTK.

Poniżej pełne opracowanie UTK