Wieliczka: coś na temat górnictwa

Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka zaprasza na wystawę "Górnictwo na ziemiach polskich - od krzemienia do gazu łupkowego" od 2 grudnia 2010 r., która poprzedzi obchody uroczystości Barbórkowych.

Wystawa przybliży główne gałęzie przemysłu wydobywczego funkcjonującego współcześnie w naszym kraju i zasygnalizuje jego historyczny rozwój, sięgający epoki kamienia. Tak jak podstawą naszej egzystencji biologicznej stanowi to co ziemia zrodzi, tak rozwój cywilizacyjny ludzkości od zarania dziejów zależał, jest i będzie uwarunkowany przede wszystkim od tego co z niej wydobędzie. To od kopalin pozyskiwanych z ziemi nazwano epoki rozwojowe człowieka.

Najstarsze górnictwo na naszych ziemiach to pozyskiwanie krzemienia pasiatego w okresie neolitu. Na ekspozycji przybliżą je pozyskiwane w płytkich kopalniach buły krzemienne, produkowane z nich narzędzia stanowiące o poziomie życia ówczesnego człowieka, a także stosowany przez niego sprzęt górniczy, m. in. fragmenty rogu jelenia, pełniące funkcję późniejszych kilofów górniczych. Pozostałe dziedziny górnictwa podzielone zostały na kilka grup. Niezwykle ważną rolę w historii górnictwa odegrało i pełni nadal wydobycie rud metali. To dzięki niemu ludzkość wchodziła na wyższe poziomy rozwoju cywilizacji określone kolejno epokami brązu i żelaza. Dzisiaj w oparciu o wydobycie rud miedzi na Dolnym Śląsku jesteśmy potentatami w produkcji miedzi, pozyskując przy okazji duże ilości ołowiu, srebra, a nawet złota.

Działalność przybliżą zdjęcia z kopalń i huty miedzi oraz ich produkty finalne. Dawna produkcja rud metali zasygnalizowana zostanie przez dawne narzędzia i maszyny do wydobywania rudy i wodną płuczkę do jej wzbogacania przed skierowaniem do pieca hutniczego. Ważną funkcję w przeszłości współcześnie pełni wydobycie surowców skalnych. To podstawa od wieków budownictwa, dzisiaj także drogownictwa. Wydobywane są one z reguły w kopalniach odkrywkowych. Młodszą historię ma górnictwo surowców chemicznych, w którym szczególną rolę w niedawnej przeszłości pełniło wydobycie siarki w rejonie Tarnobrzegu. Obecnie eksploatację górniczą prowadzi się jedyną na świecie kopalnią otworową w Osieku. Najmłodszą gałąź górnictwa stanowi pozyskiwanie surowców energetycznych. Szczególną rolę w naszym kraju odgrywa nadal górnictwo węgla kamiennego i węgla brunatnego. To z tych surowców produkowane jest ponad 90% energii elektrycznej. W drugiej połowie XIX w. byliśmy pionierami w wydobyciu ropy naftowej. Obecnie najbardziej pożądanym surowcem energetycznym jest błękitne paliwo czyli gaz ziemny. Bogate jego zasoby, uwięzione są w łupkach zalegających na głębokościach przekraczających 3 km, znajdują na dużym obszarze Polski. Za kilkanaście lat, przy zastosowaniu nowoczesnych technologii, znaczące zapotrzebowanie kraju zaspokajać będzie wydobywany z nich tzw. gaz łukowy.

Wymienione dziedziny górnictwa zasygnalizowane zostaną na ekspozycji poprzez dawne i współczesne narzędzia górnicze, modele maszyn i urządzeń górniczych, wydobywane z głębi ziemi różnorodne surowce ze srebrem, złotem i bursztynem włącznie, dużego formatu fotografie. Zwiedzającym pomocą służyć będzie również prezentacja medialna, ilustrująca pozyskiwanie różnorodnych kopalin, od krzemienia w epoce neolitu po technologię wydobycia gazu łukowego. Ekspozycja czynna będzie do 27 marca 2011 r.