Hotele mogą odliczyć VAT od usług gastronomicznych

Przedsiębiorca, który świadczy usługi hotelowe i jednocześnie zapewnia gościom posiłki, może odliczyć podatek naliczony przy zakupie usług gastronomicznych.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 4 września 2008 roku potwierdził, że takiego przedsiębiorcę nie dotyczy zakaz przewidziany w przepisach. Spór dotyczył ograniczenia, które wynikało z art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o VAT, a w szczególności tego, co rozumie się pod pojęciem usług turystyki.

Art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o VAT nie zezwala na odliczenie podatku VAT od usług gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia ich przez podatników, którzy świadczą usługi turystyki i pod warunkiem, że wchodzą one w skład usługi turystyki, która opodatkowana jest na zasadach innych niż metodą marży.

Ustawa o VAT nie zawiera definicji usług turystyki, dlatego też podatnik uznał, że pojęcie to należy rozumieć zgodnie z art. 3 pkt 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych. Według tego przepisu, usługami turystycznymi są usługi przewodnickie, hotelarskie i wszystkie inne świadczone turystom lub odwiedzającym. Dlatego też skoro usługa hotelowa zawiera się w zakresie usługi turystyki, właściciel hotelu uprawniony jest do odliczenia VAT od nabywanych usług gastronomicznych. O możliwości odliczenia podatku mówi również zasada neutralności VAT. Zgodnie z nią podmiot, który jest tylko pośrednim, nieostatecznym ogniwem obrotu usługi nie może ponosić związanego z nią ciężaru podatku.

Jednak organy podatkowe były innego zdania. Uznały, że usługi turystyki, o których mowa w art. 88 ust 1 pkt 4 lit a) ustawy o VAT, powinny być identyfikowane na podstawie art. 8 ust. 3 ustawy o VAT za pomocą Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Stąd też uznały, że usługi turystyki to wyłącznie usługi organizatorów i pośredników turystycznych (PKWiU 63.3). W związku z tym podatnik, świadczący usługi hotelowe nie mógł odliczać VAT naliczonego przy zakupie usług gastronomicznych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z 27 marca 2007roku uchylił decyzję fiskusa, natomiast NSA przyznał mu rację. Zwrócił uwagę, że skoro brakuje w PKWiU wyszczególnienia usług turystyki, nie można ich identyfikować za pomocą klasyfikacji statystycznych. Dodatkowo, ponieważ w ustawie o VAT nie ma definicji usług turystyki, prawidłowe jest ustalenie zakresu tego pojęcia zgodnie z art. 3 pkt 1 ustawy o usługach turystycznych. Stąd też wynika, że usługami turystyki są również usługi hotelowe.

Sąd zaznaczył, że w przypadku gdy ustawa podatkowa posługuje się pojęciem wywodzącym się z innej dziedziny prawa jednocześnie nie definiując go, wówczas można ustalić zakres tego pojęcia przez odwołanie się do znaczenia, jakie przypisuje się jemu na gruncie tej dziedziny prawa, z której zostało zaczerpnięte.

NSA powołał się też na zasadę neutralności VAT. Według niej podatkiem powinien zostać obciążony ostateczny odbiorca usługi. Ostatecznie sąd uznał, że podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku przy zakupie usług gastronomicznych, które wchodzą w skład usług hotelowych z tego powodu, że nie on jest konsumentem usług gastronomicznych, tylko jego klienci. Natomiast przyjęcie stanowiska prezentowanego przez organy podatkowe powodowały odwrotne skutki, czyli obciążało VATem nie konsumenta, a podmiot, który tylko uczestniczy w obrocie usługą, co narusza zasadę neutralności.