Jak hotelarze zamierzają poradzić sobie ze skutkami epidemii?

Ponad 80% hoteli planuje uzyskanie dofinansowania dla pracowników - wynika z ankiety, którą IGHP przeprowadziła na początku kwietnia wśród hotelarzy. Większość hoteli biorących udział w badaniu skorzysta z możliwości odroczenia lub umorzenia danin państwowych, co pokazuje ogromną potrzebę utrzymania bieżącej płynności przedsiębiorstw hotelowych.

W badaniu uczestniczyło 279 firm hotelarskich. Kilka z nich to firmy wielohotelowe jednak zdecydowana większość to mikro, mali i średni przedsiębiorcy: łącznie prawie 88% pytanych. 78,5% hoteli jest zamkniętych, a 2,8% zostało zamienionych na izolatoria lub hotele dla medyków, które jednak najczęściej wykazują bardzo niskie obłożenie, musząc jednocześnie utrzymywać w gotowości cały obiekt.

Na pytania dotyczące pracowników zatrudnionych na umowę o pracę 38% pytanych odpowiedziało, że zwalniało ich w marcu, a 43%, że planuje przeprowadzić zwolnienia w kwietniu. 51% respondentów wysyłało pracowników w marcu na postojowe, a aż 86% pytanych wysyłało ich na zaległe i bieżące urlopy. W kwietniu i maju część właśnie tych wracających z urlopów pracowników jest objętych planem zwolnień.

81% pytanych planuje uzyskać dofinansowanie dla pracowników. Celem nadrzędnym przedsiębiorców jest maksymalne w miarę możliwości utrzymanie trzonu kadry pracowników niezbędnych do ponownego uruchomienia hoteli.

Analogiczne statystyki dla zatrudnionych na umowie zlecenia są bardziej spłaszczone. Zleceniobiorcy są pracownikami koniecznymi do uzupełnienia podstawowej kadry pracowników, a więc nie są niezbędni w obecnej sytuacji oczekiwania na ponowne uruchomienie hoteli. Stąd odnotowany wyższy wskaźnik zwolnień w marcu i jednocześnie znacznie mniejszy odsetek kierowanych na urlopy (tej grupie zatrudnionych urlopy zwykle nie przysługują) oraz wniosków o dofinansowanie. I tak 54% pytanych zwalniało zleceniobiorców w marcu, a 28% planuje zwalniać w kwietniu. 27% respondentów wysyłało zleceniobiorców w marcu na postojowe, a tylko 15% wysłało ich na zaległe i bieżące urlopy. 35% pytanych planuje wystąpić o dofinansowanie dla wsparcia zleceniobiorców.

Większa liczba hoteli wprowadza program zmniejszenia etatów (69% pytanych) niż postojowego (47% pytanych), ponieważ wiąże się to z większą kwotą dofinansowania, biorąc pod uwagę obecną przeciętną dla sektora hotelarskiego siatkę płac. Szczególnie dotyczy to podstawowych stanowisk pracowników etatowych, których jest najwięcej w strukturze organizacyjnej hotelu. Stosunkowo nieduży odsetek (42% pytanych) deklaruje wystąpienie o dofinansowanie starosty. Wytłumaczyć to należy faktem, iż aktualnie w wielu regionach Polski jest ono jeszcze niedostępne, bez gwarancji uzyskania, a jednocześnie wyklucza dofinansowanie postojowego lub zmniejszonego wymiaru czasu pracy.

W ankiecie zadano także pytania nt. ubiegania się o odroczenia i umorzenia składek ZUS i podatków. Wysokie wskaźniki ubiegania się o odroczenia / umorzenia danin państwowych, z najwyższymi dla umorzenia (odpowiednio ZUS umorzenie 72%, ZUS odroczenie 63%, PIT odroczenie 72%, VAT odroczenie 70% i CIT odroczenie 59%) - generalnie wskazują na ogromną potrzebę utrzymania bieżącej płynności, nawet za cenę ich kumulacji (poza umorzeniem) w przyszłości lub konieczności spłaty w ratach.

Odpowiedzi na pytania dotyczące pomocy samorządu wskazują na realnie nikły jej poziom. Niski odsetek ubiegania się i otrzymania pomocy samorządowej w zakresie dzierżawy gruntu (odpowiednio 21% i 3%) wynika generalnie z małego odsetka takich przypadków i na razie małego poziomu faktycznej pomocy samorządu. Wpływają na to również ograniczenia w przepisach (więcej deklaracji pomocy, mniej faktycznej pomocy). Specustawa jest w tym zakresie tylko deklaratywna. Badanie skuteczności pomocy samorządu w zakresie podatku od nieruchomości wykazało podobną wartość. Mimo, że złożono znacznie więcej wniosków, nadal bardzo mała była skuteczność (odpowiednio 67% i 9%). W przypadku pomocy dotyczącej opłat z tytułu wywozu śmieci również sytuacja przedstawia się podobnie, chociaż odnotowano mniej złożonych wniosków i większą skuteczność (odpowiednio 48% i 20%).

Odpowiedzi na pytania dotyczące ułatwień ze strony banków wskazują na ich większą wolę restrukturyzacji istniejącego finansowania (lecz nadal na niskim poziomie) niż udzielania nowego finansowania pomocowego, płynnościowego, które jest na bardzo niskim poziomie. Na tym tle lepiej wypadają instytucje leasingowe, ale nadal poziom pomocy jest bardzo niski. Spośród 47% przedsiębiorstw hotelowych, które ubiegały się o restrukturyzację (odroczenie rat) obecnego już finansowania, tylko 29% otrzymało zgodę banków. 20% badanych hoteli ubiegało się natomiast o nowe finansowanie i tylko 5% otrzymało zgodę banków (w większości banków PKD hotelowe jest obecnie "niekredytowalne"), a spośród 37% hoteli występujących o restrukturyzację (odroczenie rat) obecnego leasingu do instytucji leasingowych, tylko 24% otrzymało zgodę.

Odpowiedzi na pytania o vouchery i zaliczki pokazują ponownie obraz ogromnej potrzeby zachowania przez hotele bieżącej płynności kosztem ich sfinansowania (nawet z marżą w przypadku voucherów) w późniejszym okresie. Wskaźnik ten zapewne będzie się zwiększał wraz z upływem czasu, bo prawo dotyczące voucherów i zaliczek weszło w życie dopiero 1 kwietnia. 73% hoteli wystawiło vouchery, a 70% odroczyło zwrot na 180 dni. Jednocześnie aż 86% hoteli dotknęła konieczność anulacji rezerwacji i zwrotu zaliczki, w tym 65% przez OTA.

Hotelarze z nadzieją patrzą na najbliższe tygodnie: 49% hoteli oczekuje, że ruch turystyczny zacznie się już w czerwcu lub lipcu br. z wykorzystaniem voucherów i aż 67% oczekuje w tym samym okresie wznowienia turystyki bez voucherów.