Bruksela: Konferencja "Europa dla wszystkich. Dostępność turystyki"

W dniach 18 -19 stycznia odbyła się w Brukseli konferencja "Europa dla wszystkich - Dostępność turystyki", która została zorganizowana w ramach "Europejskiego roku równych szans dla wszystkich - 2007" przez Wydział Turystyki w Dyrektoriacie ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu Komisji Europejskiej (Tourism Unit of the European Commission's DG Enterprise and Industry).

Na konferencji przedstawiciele Komisji Europejskiej oraz innych instytucji Unii Europejskiej między innymi: Parlamentu Europejskiego, Komitetu Regionów, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego poruszyli następujące zagadnienia:
- Obecnie w Europie mieszka około 46 mln osób niepełnosprawnych (przy 850 mln osób niepełnosprawnych na świecie), z czego 70% jest sprawnych fizycznie oraz zdolnych finansowo do podróżowania. Dlatego też udostępnienie turystyki dla osób niepełnosprawnych ma wymiar zarówno etyczny i społeczny, jak i ekonomiczny.
- Obecnie 17% Europejczyków, czyli 75 mln osób ma więcej niż 65 lat. Szacuje się, że w 2013 roku będzie to już 28%, czyli 140 mln osób. Z tego powodu kwestię starzejącego się społeczeństwa europejskiego należy brać pod uwagę przy tworzeniu różnego rodzaju polityk, zarówno na szczeblu europejskim jak i też krajowym, regionalnym i lokalnym. Odpowiedzialność za dostępność powinna znajdować się nie tylko po stronie sektora publicznego, ale również prywatnego. Rozwiązania dotyczące dostępności nie powinny zostać narzucane, ale wynikać ze zrozumienia tej problematyki.

Komisja Europejska przewiduje 2 instrumenty promocji dostępności:
- Stworzenie wymogu, że od roku 2007 inwestycje finansowane ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego muszą zawierać, obok oceny oddziaływania na środowisko, także badania dotyczące dostępności ("impact study on accessibility").
- Upowszechnienie zasady, że kryterium dostępności powinno być brane pod uwagę jako kluczowe przy zamówieniach publicznych. W Hiszpanii 18-20% środków jest wydawane na zamówienia publiczne.

Podczas konferencji podkreślano, że turystyka jest silnie powiązana z celami Strategii Lizbońskiej. Komitet Regionów zamierza wydać podręcznik dotyczący dostępności ("Guide on accesibility"). W ramach środków strukturalnych 5 mld euro ma zostać przeznaczonych na kwestie dostępności w następnym okresie programowania.

Komisja Europejska co 2 lata wydaje raport na temat sytuacji osób niepełnosprawnych. Opracowała też Strategię Unii Europejskiej dotyczącą Osób Niepełnosprawnych / European Union Disability Strategy. Jej podstawowymi celami są:
- antydyskryminacja poprzez legislację np. dotycząca prawa pracy,
- eliminacja barier środowiskowych,
- wprowadzenie kwestii osób niepełnosprawnych oraz dostępności do wszystkich polityk unijnych (tzw. "collective approach"),
- mobilizowanie interesariuszy do zajęcia się sprawami niepełnosprawnych.

"Plan Działań Unii Europejskiej dot. Osób Niepełnosprawnych 2004-2010 / European Union Disability Action Plan 2004-2010", jako specjalny instrument Unii Europejskiej, który stanowi część operacyjną strategii przewiduje specjalne działania edukacyjne oraz prozatrudnieniowe w celu osiągnięcia pełnej niezależności osób niepełnosprawnych.
Obecnie plan znajduje się w drugiej fazie i jego głównymi celami są:
- profesjonalna niezależność osób niepełnosprawnych,
- wzmocnienie dostępności usług i dóbr dla osób niepełnosprawnych,
- zwiększenie wsparcia ze strony UE dla badań i analiz tej problematyki.

Paolo Costa, przewodniczący Komisji ds. Transportu i Turystyki w Parlamencie Europejskim poinformował, że Parlament Europejski prowadzi przegląd praw dotyczących wszystkich środków transportu pod względem dostępności ich dla osób niepełnosprawnych:
- dostępność w liniach lotniczych (rozporządzenie weszło w życie w 2005 roku);
- dostępność kolei (po II czytaniu w Parlamencie Europejskim) - prawdopodobnie będzie wymagana dostępność we wszystkich rodzajach kolei lokalnych, regionalnych i międzynarodowych; przepisy może wejdą w życie jeszcze w tym roku;
- dyskusje na temat transportu morskiego; duże statki są już przygotowane i mają możliwości adaptacji na potrzeby niepełnosprawnych, jednak promy i małe statki mają z tym jeszcze trudności; obecnie istnieje wyłącznie regulacja dotycząca bezpieczeństwa tzw. "maritime safety package"

Dyrektoriat Generalny ds. Zatrudnienia przygotował w 2004 roku Raport "2010 - Europa Dostępna dla Wszystkich". Zatrudnienia wspiera także stworzenie Europejskiej Sieci na temat Dostępnej Turystyki (ENAT European Network for Accessible Tourism. DG podkreślał również znaczenie bezpieczeństwa turystów np. przez umożliwienie wszystkim korzystania z numeru alarmowego 112.

Na konferencji poinformowano także, że Komisja Europejska zleciła badanie oraz opracowanie raportu na temat standaryzacji informacji w transporcie i turystyce. Wyniki mają być gotowe za około 1,5 roku. Przedstawiciel Dyrektoriatu ds. Rozwoju Regionalnego poinformował, że:
- Komisja Europejska nie finansuje turystyki bezpośrednio, a jedynie przez programy operacyjne w państwach członkowskich,
- W latach 2000-2006 Unia Europejska wydała 8 mld euro na turystykę ze wszystkich środków strukturalnych. Dodatkowo do rozwoju turystyki przyczyniły się także pośrednio środki na odnowienie zabytków, transport i innowacje,
- W następnym okresie programowania dostępność będzie jednym z głównych kryteriów przyznawania środków przy wszystkich rodzajach inwestycji, zamówienia publiczne powinny być używane jako środek do osiągnięcia dostępności dla wszystkich.