Trudny rok dla branży winiarskiej

Sytuacja jest bardzo dynamiczna, a możliwych scenariuszy - wiele. W tej chwili najważniejsze jest zdrowie pracowników i utrzymanie łańcucha dostaw. Ale - jak przyznają szefowie firm zrzeszonych w Związku Pracodawców Polska Rada Winiarstwa - utrzymanie zakładów produkcyjnych i miejsc pracy może być w tym roku wielkim wyzwaniem. Wszystko w związku z chaosem, który do światowej gospodarki wprowadziła epidemia koronawirusa.

Rok 2020 jest niezwykle trudny dla branży winiarskiej. Zaczął się od podwyżki akcyzy, zapowiedziano wprowadzenie opłat od sprzedaży alkoholi w małych opakowaniach i do tej pory nie wiemy jakie będą ostateczne decyzje w tej sprawie, a teraz bezprecedensową sytuację na rynku wywołuje koronawirus. Warunki są wyjątkowo niestabilne - zauważa Magdalena Zielińska, prezes Związku Pracodawców Polska Rada Winiarstwa.

Wszystko jest bardzo dynamiczne. Kolejne kraje zamykają swoje granice i wprowadzają obostrzenia w ruchu granicznym. W dłuższym czasie spodziewamy się braku ciągłości   dostaw materiałów produkcyjnych oraz części zamiennych. Włochy to duży dostawca win i z pewnością na tym kierunku utrudnienia będą największe. Uzależnienie się  Europy od partnerów z Chin winduje ceny, szczególnie  materiałów produkcyjnych związanych z branżą chemiczną. Zaczynają się problemy z siatką połączeń i transportem. Pamiętajmy też, że w Polsce pracuje prawie 1,5 mln pracowników z Ukrainy. Zamknięcie granic oznacza dla nas dodatkowe problemy z utrzymaniem ciągłości  produkcji - przyznaje Grzegorz Bartol, wiceprezes firmy Bartex.

Jak mówi wiceprezes Bartexu, w związku z zagrożeniem epidemiologicznym i potrzebą kwarantanny, nie można wykluczyć czasowego zamknięcia zakładów produkcyjnych. I to teraz największe zagrożenie dla zarządzających przedsiębiorstwami. W tej chwili wszyscy musimy zadbać o naszych pracowników, minimalizując ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa.  Jednak pewne działania  zupełnie są po za naszą kontrolą, a ich skutek trudny do przewidzenia. Utrzymanie zakładów produkcyjnych i miejsc pracy może być w tym roku wielkim wyzwaniem - przyznaje Grzegorz Bartol.

Z kolei Jakub Nowak, prezes firmy JNT Group, sytuację w firmie podsumowuje tak: Patrzymy z pokorą i pracujemy w trybie ręcznego sterowania z szybkim podejmowaniem decyzji: przygotowujemy się na kilka scenariuszy - od negatywnych do pozytywnych. Mamy tę przewagę, że cała produkcja odbywa się w naszym zakładzie, co daje nam większą elastyczność w podejmowaniu decyzji. Niedawna inwestycja w rozlew wina luzem z całego świata gwarantuje naszym partnerom biznesowym bezpieczeństwo. A nam wino w zbiornikach daje z kolei dużą przewagę w stosunku do tych, którzy importują je w butelkach i są uzależnieni od globalnego łańcucha dostaw. My jesteśmy zabezpieczeni na kilka najbliższych miesięcy. Już widzimy, że był to dobry kierunek zmian, bo w obecnej rzeczywistości gospodarczej preferowane będą firmy, które większość procesów realizują na rynku polskim - mówi Jakub Nowak.

O zachowanie ciągłości i jakości operacji logistyczno-transportowych walczy firma JF Hillebrand, operator logistyczny specjalizujący się w obsłudze rynku alkoholi i napojów. Deficyt kontenerów (wiele z nich utknęło w Chinach) i tłok w portach to teraz główne problemy firmy. Oba czynniki powodują podwyżkę cen dostawy, a to niebawem wpłynie na ceny wszystkich towarów, w tym alkoholi. Jeśli chodzi o typowo winiarskie kraje, skąd zazwyczaj importujemy produkty transportem drogowym, tu, niestety, sytuacja także robi się bardzo ciężka. Powody są dwa: winiarnie i miejsca załadunku w większości są zamknięte, a kierowcy odmawiają wyjazdów do tych krajów w obawie o swoje zdrowie. Kiedy wszystko wróci do normy, także i w tym przypadku możemy spodziewać się znacznego wzrostu stawek na transport - mówi Ellina Lolis, zarządzająca polskim i rosyjskim oddziałem firmy JF Hillebrand.

Wzrost cen - jak prognozują eksperci związani z branżą winiarską - wydaje się nieunikniony. Najbardziej ucierpi kanał HoReCa  z uwagi na odwołanie praktycznie wszystkich  spotkań  firmowych i towarzyskich. W tym kanale ceny produktów raczej spadną, bo firmy będą walczyć o przetrwanie - zauważa Grzegorz Bartol, wiceprezes firmy Bartex.

Branża gastronomiczna i hotelarska - to one będą tymi, które najbardziej ucierpią w związku z epidemią. Wszyscy Ci, którzy nie dysponują rezerwami finansowymi, a działali opierając się na kredycie i bieżącym obrocie wpadną w kłopoty. Zanim nastąpi przebudowa rynku, i zabliźnienie ran - sprzedaż wina i alkoholi w tym segmencie będzie kuleć. Najbliższe dwa tygodnie kwarantanny sparaliżują przedsiębiorców HoReCa całkowicie - twierdzi Artur Boruta, dyrektor zarządzający Domu Wina. Dodaje, że Panika związana z koronawirusem może też wywołać u części histeryczną niechęć do zakupu win z określonych regionów.

Widać też, że kto może, przenosi swą aktywność sprzedażową do Internetu. Ale branża alkoholowa tego zrobić nie może w związku z ustawą o wychowaniu w trzeźwości, a w każdym razie nie powinna Czy słusznie? To kolejny asumpt do przemyślenia zmiany w tym zakresie - mówi Artur Boruta.

To istotny problem. Podczas gdy większość sektorów intensywnie działa, rozwijając swoją ofertę w Internecie, branża winiarska ma ograniczone możliwości. Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Zdrowia i wyrokami sądów, handel alkoholem w sieci nie jest dozwolony.