Które paszporty mają największą siłę?

Wraz z początkiem roku 2021, najnowsze wyniki Indeksu Paszportów Henleya - rankingu wszystkich paszportów na świecie według liczby miejsc docelowych, do których ich posiadacze mogą dotrzeć bez wizy - dają spojrzenie w przyszłość wolności podróżowania w świecie, który został przekształcony przez skutki pandemii Covid-19.

Nie biorąc pod uwagę tymczasowych ograniczeń, Japonia nadal zajmuje pierwsze miejsce w indeksie, a posiadacze paszportów mogą bezwizowo dotrzeć do 191 miejsc docelowych na całym świecie. Oznacza to trzeci rok z rzędu, w którym Japonia zajmuje pierwsze miejsce, samodzielnie lub wspólnie z Singapurem. Dominacja krajów regionu Azji i Pacyfiku (APAC) w indeksie - który opiera się na danych Międzynarodowego Zrzeszenia Przewoźników Lotniczych (IATA) - wydaje się obecnie mocno ugruntowana. Singapur zajmuje 2. miejsce, z dostępem do 190 miejsc, a Korea Południowa, obok Niemiec, zajmuje 3. miejsce, przy czym oba kraje uzyskały wynik 189 punktów w kategorii "ruch bezwizowy/wiza po przyjeździe". Nieco dalej w dół, ale wciąż w pierwszej dziesiątce, Nowa Zelandia znajduje się na 7. pozycji, z dostępem bezwizowym do 185 miejsc docelowych, podczas gdy Australia jest na 8. pozycji, z dostępem do 184 miejsc docelowych. Polski paszport został sklasyfikowany na 11 miejscu (dostęp bez wizy do 181 destynacji) razem z Słowacją, Litwą i Islandią. Pełny ranking można znaleźć na stronie www.henleypassportindex.com

Wzrost liczby krajów APAC w rankingu Henley Passport Index jest stosunkowo nowym zjawiskiem. W 16-letniej historii indeksu najlepsze miejsca tradycyjnie zajmowały kraje UE, Wielka Brytania lub USA, a eksperci sugerują, że pozycja regionu APAC będzie się utrzymywać, ponieważ obejmuje on niektóre z pierwszych krajów, które rozpoczęły proces wychodzenia z pandemii.

W związku z tym, że Stany Zjednoczone i Zjednoczone Królestwo nadal stoją przed poważnymi wyzwaniami związanymi z wirusem, a siła paszportowa obu krajów stale się zmniejsza, równowaga sił ulega zmianie. W ciągu ostatnich siedmiu lat paszport USA spadł z miejsca pierwszego na siódme, które obecnie dzieli z Wielką Brytanią. Ze względu na ograniczenia związane z pandemią podróży, podróżni z Wielkiej Brytanii i USA napotykają obecnie na poważne ograniczenia z ponad 105 krajów, a posiadacze paszportów amerykańskich mogą podróżować do mniej niż 75 miejsc docelowych, podczas gdy posiadacze paszportów brytyjskich mają obecnie dostęp do mniej niż 70 miejsc.

Dr Christian H. Kaelin, prezes Henley & Partners oraz wynalazca koncepcji indeksu paszportowego, twierdzi, że najnowszy ranking daje możliwość refleksji nad nadzwyczajnym wstrząsem, który charakteryzował rok 2020. Jeszcze rok temu wszystko wskazywało na to, że wskaźniki globalnej mobilności będą nadal rosły, że zwiększy się swoboda podróżowania, a posiadacze potężnych paszportów będą mieli większy dostęp niż kiedykolwiek wcześniej. Globalna blokada zniweczyła te żarzące się prognozy, a w miarę jak ograniczenia zaczynają być znoszone, wyniki ostatniego indeksu przypominają, co tak naprawdę oznacza władza nad paszportami w świecie ogarniętym pandemią" - komentuje.

Eksperci sugerują, że jeśli chodzi o przyszłą globalną mobilność, nie możemy oczekiwać powrotu do wzorców prepandemicznych. Dr Parag Khanna, autor bestsellerów (The Future Is Asian) oraz założyciel i partner zarządzający FutureMap w Singapurze mówi, że system nie wróci po prostu do tego, co było, a sama narodowość nie wystarczy już do zagwarantowania bezpiecznego przejścia. Nawet w przypadku paszportów o dużej mocy, takich jak Japonia, Singapur, Korea Południowa i członkowie UE, wymagane będą dodatkowe protokoły, aby przywrócić stosunkowo bezproblemową mobilność" - komentuje. Patrząc dalej w przyszłość, Khanna sugeruje, że zmiany demograficzne prawdopodobnie zapoczątkują znacznie bardziej dramatyczne zmiany."Dzisiejsza młodzież jest społecznie świadoma, ekologiczna i mniej nacjonalistyczna, co czyni ją potencjalnie najbardziej mobilnym pokoleniem w historii ludzkości. To wszystko sprawia, że są potencjalnie najbardziej mobilnym pokoleniem w historii ludzkości. Zapowiadają one zasadniczą zmianę w mobilności - od bycia każdym krajem dla siebie do bycia każdym człowiekiem dla siebie" - dodaje.