Rząd sprzyja szarej strefie?

Ponieważ wakacje już za pasem i niedługo setki tysięcy dzieci ruszą na obozy i kolonie, warto przypomnieć kilka zasad, o których należy pamiętać, aby ich wypoczynek był bezpieczny. Trwające obecnie prace legislacyjne, nie przysłużą się niestety zwiększeniu tego bezpieczeństwa. Branża turystyczna działa na rzecz zmiany rządowego projektu ustawy oświatowej.

Organizatorami wypoczynku mogą być szkoły i placówki, osoby prawne i fizyczne, a także jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej. Organizatora można sprawdzić w Urzędzie Marszałkowskim, Centralnym rejestrze organizatorów i pośredników turystycznych oraz Kuratorium Oświaty, na 21 przed datą rozpoczęcia wypoczynku.

Zgodnie z ustawą o usługach turystycznych, organizator imprez turystycznych zobowiązany jest do podpisania z rodzicem lub opiekunem prawnym uczestnika wypoczynku Umowy- Zgłoszenia Udziału w Imprezie Turystycznej. W przypadku imprez organizowanych przez szkoły, lub inne podmioty działające na zasadach non profit, również zalecane jest zawarcie z organizatorem umowy na wykonanie usługi, co stanowi m.in. ewentualne prawo do roszczeń za wadliwie wykonaną usługę.

W przypadku gdy wypoczynek organizowany jest na zasadach komercyjnych, osoba zawierająca Umowę (Zgłoszenie Udziału w Imprezie Turystycznej), powinna po dokonaniu wpłaty gotówką lub na konto organizatora, otrzymać rachunek, paragon fiskalny lub fakturę VAT marża. Jeżeli organizatorem kolonii lub obozu jest osoba fizyczna lub inny podmiot, działający na zasadach non profit, również należy domagać się dowodu wpłaty.

Warunki, które muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży określa kilka aktów prawnych: Rozporządzenie MEN z dnia 9 grudnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie MEN z dnia 21 stycznia 1997 r., Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. (z późniejszymi zmianami), a także Ustawa o usługach turystycznych z dnia 29 sierpnia 1997 r. (z późniejszymi zmianami).

W roku 2012 r. Polska Izba Turystyki i inne samorządy branżowe podjęły działania, mające na celu zmianę zapisów w aktach prawnych, odnoszących się do organizacji i nadzoru nad wypoczynkiem oraz odniesienie zapisów oświatowych do ustawy o usługach turystycznych. Celem tych działań było przede wszystkim zwiększenie bezpieczeństwa uczestników, ujednolicenie aktów prawnych i prowadzenie jednoznacznych zapisów w nich, a także ograniczenie działań szarej strefy.

Branża turystyczna zaproponowała m. in. zmianę zapisu Art. 92b w ustawie o systemie oświaty. Chciała usunąć z niego przede wszystkim niejasny zapis o tym, że organizatorami turystyki dzieci i młodzieży mogą być osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej. Utrzymanie tego zapisu stwarza bowiem niebezpieczeństwo tego, że turystyką dzieci i młodzieży zajmować mogą się osoby nieodpowiednie, o niemożliwych do zweryfikowania kompetencjach i historii karnej. Dodatkowo zaproponowano wprowadzenie m.in. obowiązku przedstawienia oświadczenia, że wypoczynek nie jest organizowany w celach zarobkowych, aby przeciwdziałać działaniu "szarej strefy" i nieuczciwej konkurencji na rynku.

W efekcie działań Zespołu ds. turystyki młodzieżowej, uzgodniono, że zmieniony zostanie Art.92b. Według projektu, pozytywnie ocenionego przez branżę, Organizatorami wypoczynku mogłyby być :

1. szkoły i placówki oświatowe,
   
2. organizator turystyki lub pośrednik turystyczny, o którym mowa w art.3 pkt 5 i 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach turystycznych (Dz. U. z 2014r. poz. 196 i 822)
   
3. Osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej.
   
4. Organizacje pozarządowe w rozumieniu art. 3 ust. 2 oraz podmioty wymienione w art.3 ust 3ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. ( Dz. U. z 2014 r. poz. 1118,1138,1146)

Projekt ten został zakwestionowany przez Rządowe Centrum Legislacyjne. W najnowszej wersji nowelizacji utrzymany został zapis o tym, że organizatorami wypoczynku dzieci i młodzieży mogą być osoby fizyczne, które mogą organizować imprezy na zasadach non profit, realizując je w ramach wyjazdów rodzinnych, towarzyskich lub prywatnych. Dodano jedynie, że muszą złożyć oświadczenie, iż nie muszą posiadać wpisu do rejestru organizatorów turystyki i pośredników turystycznych (nie podlegają przepisom ustawy o usługach turystycznych).

PIT podkreśla, że taki zapis, niemożliwy do zweryfikowania i egzekwowania, de facto usankcjonuje prawnie działalność turystyki nieformalnej czyli szarej strefy oraz spowoduje straty dla Skarbu Państwa. Przede wszystkim jednak, utrudni zapewnienie bezpieczeństwa uczestników wypoczynku, chociażby przez niemożność weryfikowania, jakie kwalifikacje mieć będzie kadra opiekująca się dziećmi i czy opiekunowie nie są karani za przestępstwa wobec nieletnich. Ponadto, uczestnicy tego rodzaju imprez nie będą zabezpieczeni na wypadek nierzetelności organizatora.

Poniżej prezentacja dotycząca działań PIT w zakresie zmian w ustawie o systemie oświaty odnoszących się do wypoczynku.

Możesz także pobrać plik: turinfo_20150602_ustawa-_prezentacja_mk.pdf