Najem krótkoterminowy na celowniku

Rząd RP przygotowuje projekt ustawy regulującej najem krótkoterminowy, który ma być przedstawiony w ciągu dwóch tygodni przez Ministerstwo Sportu i Turystyki.

W projekcie najem krótkoterminowy zostanie zdefiniowany jako najem trwający do 30 dni. Najem krótkoterminowy ma być traktowany jako działalność gospodarcza. W projekcie przewidziano obowiązek rejestracji lokali przeznaczonych na najem krótkoterminowy. Rejestracja wynajmujących ma być wymuszona przez rozporządzenie unijne 2024/1028, które nakłada na państwa członkowskie UE obowiązek utworzenia systemów teleinformatycznych do rejestracji osób oferujących najem krótkoterminowy, z terminem do 20 maja 2026 r.

Każdy, kto się zarejestruje, otrzyma numer identyfikacyjny. Bez tego numeru platformy internetowe pośredniczące, takie jak Airbnb i Booking.com, nie będą mogły zamieścić jego oferty. Platformy te będą musiały weryfikować, czy wynajmujący przekazują wiarygodne informacje na temat swoich ofert. Organy upoważnione będą mogły zawiesić numer rejestracyjny wynajmującego, żądać usunięcia nielegalnych ofert z platform i nakładać kary na platformy, jeśli przepisy zostaną naruszone. Projekt zakłada bardzo wysokie kary dla tych, którzy będą chcieli obejść obowiązek rejestracji.

Unia Metropolii Polskich apelowała o przyspieszenie prac nad ustawą regulującą najem krótkoterminowy, ponieważ miasta zauważają problem braku mieszkań dla długoterminowego najmu. Wiceminister Sportu i Turystyki, Piotr Borys, zadeklarował, że projekt trafi do wykazu prac legislacyjnych w ciągu dwóch tygodni. Projekt ma jasno określić definicję najmu krótkoterminowego; obecna proponowana granica to najem do 30 dni, co oznacza, że najem krótkoterminowy nie będzie mógł trwać dłużej niż 30 dni.

Prowadzenie najmu krótkoterminowego będzie uważane za działalność gospodarczą, co może wymagać rejestracji, prowadzenia księgowości oraz innych formalności jak dla firm. Platformy będą zobowiązane do weryfikowania informacji w ofertach, aby zapewnić ich zgodność z rzeczywistością. Organy nadzoru będą miały uprawnienia do nakładania sankcji, w tym zawieszania numeru identyfikacyjnego, usuwania ofert oraz nakładania kar pieniężnych. Kary mają być bardzo wysokie i skutecznie zniechęcać do obchodzenia prawa.

Nowe regulacje wprost dotkną platformy pośredniczące w najmie krótkoterminowym. Celem ustawy jest ograniczenie nielegalnego najmu krótkoterminowego, zapewnienie przejrzystości rynku, ochrona zasobu mieszkań przeznaczonych na wynajem długoterminowy oraz umożliwienie skutecznej kontroli przez organy państwowe. Projekt ma zostać zaprezentowany jako ustawa, która będzie procedowana przez parlament. Weryfikacja oferty przez platformę będzie obejmowała sprawdzenie, czy dane dotyczące lokalizacji, liczby pokoi czy warunków najmu są zgodne z rzeczywistością. Samorządy miejskie, szczególnie w dużych aglomeracjach, wskazywały na uciążliwości związane z nadmierną liczbą ofert krótkoterminowych i brak regulacji w tym zakresie.

Potencjalne konsekwencje zmian:

• Wzrośnie koszt obsługi najmu z powodu obowiązków księgowych i podatkowych.
  
• Może dojść do ograniczenia liczby ofert na platformach, co wpłynie na dostępność i ceny noclegów.
  
• Miasta zyskają narzędzia do kontroli i ograniczania liczby lokali wynajmowanych na doby.
  
• Zwiększy się bezpieczeństwo i transparentność dla turystów.
  
• Nielegalny najem stanie się trudniejszy i bardziej ryzykowny.
  
• Platformy internetowe będą ponosić odpowiedzialność za treść zamieszczanych ofert.
  
• Możliwy spadek zysków właścicieli mieszkań, którzy dotąd działali poza systemem podatkowym.
  
• Długoterminowy rynek najmu może się nieco ustabilizować dzięki zmniejszeniu presji ze strony Airbnb.
  
• Wprowadzenie numerów identyfikacyjnych umożliwi lepsze monitorowanie skali rynku i wpływów podatkowych, co będzie prowadziło do dalszych zmian.