Parlament Europejski przyjął stanowisko w sprawie dyrektywy turystycznej

W czwartek, 11 września, europosłowie przyjęli stanowisko w sprawie reformy dyrektywy o podróżach zorganizowanych.

Stanowisko negocjacyjne Parlamentu, przygotowane przez Komisję Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów, popiera wniosek Komisji o aktualizacji przepisów dotyczących ochrony podróżnych w oparciu o doświadczenia zdobyte podczas pandemii COVID-19 oraz w następstwie głośnych upadłości biur podróży.

Celem proponowanej aktualizacji przepisów jest określenie praw podróżnych w zakresie informacji i anulowania podróży, a także ich prawa do zwrotu kosztów i pomocy w repatriacji, jeśli organizator podróży ogłosi upadłość lub nieprzewidziane okoliczności zakłócą ich plany wakacyjne. Aktualizacja wyjaśniałaby również, co stanowi imprezę turystyczną i zawierałaby zharmonizowane przepisy dotyczące wykorzystania voucherów.

Zasady dotyczące voucherów/kuponów

Kupony były gorącym tematem podczas pandemii; posłowie do PE chcą zapewnić konsumentom prawo do odmowy przyjęcia kuponu i wybrania zwrotu kosztów w ciągu 14 dni. Gdy podróżny przyjmuje kupon, ale nie korzysta z niego, jego niewykorzystana wartość powinna zostać zwrócona podróżnemu po upływie terminu ważności. Kupony powinny być ważne przez okres do 12 miesięcy i można by je przedłużyć lub przenieść tylko jeden raz.

Kupony powinny być również objęte gwarancjami na wypadek niewypłacalności organizatora wycieczki, a ich wartość powinna odpowiadać co najmniej kwocie zwrotu, do którego podróżny ma prawo. Posiadacze kuponów powinni mieć pierwszeństwo przy wyborze usług turystycznych i powinni mieć możliwość wykorzystania ich na dowolną usługę turystyczną oferowaną przez organizatora, jednorazowo lub w częściach.

Podstawy odwołania podróży

Zaktualizowane przepisy wyjaśniałyby również warunki odwołania podróży. Jeśli przed podróżą w miejscu docelowym lub w miejscu wyjazdu wystąpią nieuniknione lub nadzwyczajne okoliczności lub jeśli wpłyną one na przebieg podróży, podróżni powinni mieć możliwość odwołania podróży bez ponoszenia kary i z pełnym zwrotem kosztów, twierdzą posłowie do PE.

To, czy odwołanie podróży jest uzasadnione, powinno być oceniane indywidualnie dla każdego przypadku. Jednakże, zdaniem posłów do PE, wszelkie oficjalne ostrzeżenia dotyczące podróży wydane do 28 dni przed planowanym wyjazdem powinny stać się ważnym elementem, który należy wziąć pod uwagę.

Poziom przedpłat

Chociaż posłowie w dużej mierze poparli propozycje Komisji Europejskiej, odrzucili oni propozycję ograniczenia przedpłat dokonywanych przez klientów na rzecz organizatorów podróży. Komisja chce, aby klienci płacili organizatorowi podróży nie więcej niż 25% całkowitej ceny pakietu przy wczesnej rezerwacji, a pozostałą kwotę - najpóźniej 28 dni przed rozpoczęciem podróży. Posłowie uważają jednak, że decyzja o ograniczeniu przedpłat powinna należeć do poszczególnych państw członkowskich.

Parlament przyjął swoje stanowisko negocjacyjne 535 głosami za, 36 przeciw i 47 wstrzymującymi się. Negocjacje międzyinstytucjonalne w sprawie ostatecznego kształtu nowych przepisów mają się rozpocząć 24 września.

Komentarz ECTAA

Europejskie Stowarzyszenie Biur Podróży i Organizatorów Turystyki (ECTAA) przyjmuje do wiadomości wynik dzisiejszego głosowania podczas sesji plenarnej Parlamentu Europejskiego w sprawie zmian Dyrektywy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (PTD). Choć osiągnięto postęp, organizacja podkreśla, że nadal istnieją znaczące wątpliwości, w szczególności związane z ryzykiem fragmentacji jednolitego rynku.

ECTAA ostrzega, że zezwolenie państwom członkowskim na wprowadzanie własnych przepisów dotyczących przedpłat grozi fragmentacją jednolitego rynku, osłabieniem równych warunków konkurencji i dodatkowymi obciążeniami regulacyjnymi dla firm działających transgranicznie.
Dodatkowo, stowarzyszenie wskazuje na utrzymującą się niepewność prawną związaną z nową definicją "24 godzin", która może zatrzeć granicę między pakietami a usługami pojedynczymi. Zdaniem ECTAA, doprowadzi to do zamieszania zarówno wśród konsumentów, jak i przedsiębiorców, skutkując nieprzewidzianymi zmianami w umowach i komplikacjami w zakresie ustalania cen.

Kolejnym etapem procesu legislacyjnego będą negocjacje trójstronne między Parlamentem Europejskim, Radą UE i Komisją Europejską, które zdecydują o ostatecznym kształcie dyrektywy. ECTAA wyraża nadzieję, że rozmowy te pozwolą rozwiać pozostałe wątpliwości i zapewnią zrównoważone ramy prawne.

Organizacja ubolewa również, że nie podjęto wystarczających działań w celu lepszej harmonizacji przepisów dotyczących praw pasażerów linii lotniczych - zwłaszcza w zakresie zwrotów za bilety i ochrony przed niewypłacalnością linii lotniczych. ECTAA podkreśla, że prawa pasażerów powinny zostać wzmocnione do poziomu standardów PTD, aby wszyscy podróżni mogli korzystać z tego samego, wysokiego poziomu ochrony.

Dzisiejsze głosowanie jest krokiem we właściwym kierunku, ale nie możemy sobie pozwolić na półśrodki. Jeśli Europa chce budować zaufanie podróżnych i wzmacniać swoją branżę turystyczną, ostateczna wersja dyrektywy musi wyeliminować źródła niejasności i fragmentacji. Trójstronne rozmowy są szansą na przyjęcie właściwych rozwiązań: jasnych zasad, prawdziwej harmonizacji i zabezpieczeń, które będą silne dla podróżnych, a jednocześnie wykonalne dla MŚP - powiedział Frank Oostdam, prezes ECTAA.

Z perspektywy polskiej branży turystycznej szczególnie ważne jest, aby przepisy były spójne i jasne w całej Unii Europejskiej. Rozbieżności między krajami w zakresie przedpłat czy definicji imprezy turystycznej mogą w praktyce utrudniać działalność przedsiębiorców i wprowadzać w błąd klientów. Liczymy, że ostateczny tekst dyrektywy zapewni realną ochronę podróżnych, a jednocześnie nie będzie stanowił bariery dla małych i średnich firm, które są fundamentem naszej branży - dodał Paweł Niewiadomski, prezes Polskiej Izby Turystyki.