W Abu Dhabi powstanie nowoczesne centrum kulturalne

W Zjednoczonych Emiratach Arabskich powstał projekt budowy dzielnicy kulturalnej, wartej wiele miliardów dolarów, jakiej nie widział dotychczas świat arabski. Ma powstać na wyspie, która znajduje się przy nabrzeżu stolicy - Abu Dhabi.

Projekt centrum kulturalnego obejmuje trzy muzea, które zostały zaprojektowane przez słynnych architektów: Franka Gehry'ego, Jeana Nouvel'a i Tadao Ando oraz rozległe, wyglądem przypominające statek kosmiczny, Centrum Sztuk, które zostało zaprojektowane przez Zaha Hadid.

Budynek projektu Gehry'ego będzie oddziałem Muzeum Guggenheima, w którym znajdzie się sztuka współczesna. W budynku zaprojektowanym przez Nouvel'a będzie znajdować się muzeum ze sztuką klasyczną i najprawdopodobniej stanie się przyczółkiem paryskiego Luwru. Natomiast budowla Ando będzie siedzibą Muzeum Morskiego, które pokazywać będzie historię Zatoki Arabskiej.

Projekt obejmuje także Muzeum Narodowe oraz przestrzeń wystawową, która zmieniana będzie co dwa lata. Składać będzie się z 19 pawilonów, które ciągnąć się będą wzdłuż kanału przecinającego wyspę. Zaplanowano także budowę szkół plastycznych oraz Akademii Sztuk Pięknych.

Projekt, zwany Dzielnica Kulturalna Wyspy Saadiyat ma stworzyć przestrzeń wystawową, której zadaniem będzie przekształcić brzydkie kiedyś miasto pustynne nad Zatoką Perską w międzynarodową stolicę sztuk pięknych oraz stworzyć atrakcję turystyczną. Konsultanci szacują, że jeżeli budowa zakończy się zgodnie z planem w ciągu następnych dziesięciu lat, będzie to największe istniejące na świecie przedsięwzięcie, które zostanie poświęcone tylko sztuce i kulturze.

Dzielnica Kulturalna jest elementem większego projektu, wartego 27 mld dolarów, który obejmuje zagospodarowanie pozostałej części wyspy. Mają tam powstać hotele, obiekty turystyczne, pola golfowe oraz wille mogące pomieścić ponad 125 tys. osób.

Projekt muzeum został zaprezentowany na wystawie, którą odwiedzili dygnitarze oraz przedstawiciele przywódców Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Stanowi on uderzające odejście od dotychczasowej zabudowy Abu Dhabi, która składa się przeważnie z betonowych domów z lat 70-tych i oparta jest głównie na nowoczesnych wieżowcach ze szkła i stali.

Wyspa Saadiyat cały czas jest niezamieszkała. Wyzywające budynki, niektóre bardzo bogate w kolory oraz formy, inne mocno formalistyczne, mają jeden wspólny aspekt: trudno byłoby zbudować je wszystkie w jednej dzielnicy w innym miejscu na świecie.

Frank Gehry podkreśla - To puste miejsce w kraju pełnym zasobów. To prawdziwa okazja dla świata sztuki i kultury, nie do zrealizowania nigdzie indziej, ponieważ na pustyni powstaje enklawa bez kontekstualnych ograniczeń miejskich.

Do tej pory nie podano jeszcze szacunkowych kosztów budowy. Jednak wiadomo, że przekroczy ona setki milionów dolarów.

Oddział Muzeum Guggenheima w Abu Dhabi Gehry ma mieć strukturę zajmującą 97,54 metrów sześciennych, w tym 12,0774 metrów sześciennych przestrzeni wystawowej. Jest to większa przestrzeń niż w oddziale Muzeum Guggenheima w Bilbao w Hiszpanii, którego budowa kosztowała około 100 mln USD. Oddział muzeum w Abu Dhabi będzie zlepkiem znajdujących się w wielkim nieładzie bloków, szklanych arkad oraz otwartych przestrzeni. Jego środek ma stanowić pusty dziedziniec, który okalać będą galerie, ułożone jedna nad drugą. Natomiast galerię otoczone będą przez następne, nieco większe galerie. W projekcie znalazł się też trzeci pierścień galerii o surowej formie typowej dla przestrzeni industrialnej, z widocznym systemem oświetlenia oraz mechaniki.

Projekt klasycznego muzeum nawiązuje do odkopanego stanowiska archeologicznego z jednopokojowymi budynkami, które zostaną umieszczone wzdłuż promenady. Kompleks pokryty zostanie masywną przezroczystą kopułą z wyrytymi wzorami, które pozwalają na prześwit rozproszonego światła.

Muzeum morskie swoją odblaskową powierzchnią góruje nad morzem i lądem, wyglądem przypomina statek. Natomiast wnętrzem ze swobodnie unoszącymi się pokładami nawiązuje do morskiej historii Emiratów.

Centrum sztuk Hadida, które częściowo przypomina statek kosmiczny, a częściowo żywy organizm, zawierać ma scenę muzyczną, salę koncertową, operę oraz dwa teatry, z czego jeden będzie mógł pomieścić prawie 6300 widzów. Przezroczyste oraz przestrzenne centrum unosić będzie się nad lazurowymi wodami Zatoki Perskiej.

Hadid wyznał - Inspirację czerpałem z natury i architektury organicznej; to budowla o płynnych kształtach o bardzo dobrej akustyce.

Szejk Abu Dhabi wymarzył sobie takie centrum kulturalne pod koniec 2004 roku, jako jeden z serii wielu projektów, które miałyby przyciągnąć turystów do emiratu.

Rada turystyki Abu Dhabi chce, aby nie tworzyć kolejnego Dubaju, tylko uzupełnić go w zakresie innych form rozrywki. Barry Lord, prezydent Lord Cultural Resources, firmy, która pomagała w tworzeniu projektu kulturalnego zaznaczył - Strategia polega na tym, żeby Dubaj utrwalił swoją renomę jako atrakcja turystyczna, a Abu Dhabi uzupełnił to, co oferuje Dubaj. Turyści nastawieni na kulturę są zamożniejsi, starsi, lepiej wykształceni i wydają więcej pieniędzy. Z ekonomicznego punktu widzenia to ma sens.

Firma, która zajmuje się rozwojem turystyki i inwestycjami w Abu Dhabi ogłosiła w minionym roku zgodę na budowę w Abu Dhabi oddziału Muzeum Guggenheima. Uzyskano także porozumienie w sprawie wypłaty 1 mld USD za wypożyczenie nazwy, dzieł sztuki oraz ekspertyzy paryskiego Luwru dla powstającego na wyspie muzeum.

Barry Lord podkreślał, że projekt, który dotyczy sztuki rozwija się pomimo zaburzonej sytuacji politycznej na Bliskim Wschodzie. Zaznaczył - Wszyscy tutaj mają świadomość, że projekt może zmienić klimat kulturalny w całym regionie. Mieć możliwość obcowania z kulturą na najwyższym światowym poziomie na miejscu robi różnicę.

Nowi przywódcy na obszarze Zatoki Perskiej, zwłaszcza w emiratach, gdzie nowy władca zaczął rządy dopiero pod koniec 2004 roku odchodzą od tradycyjnych projektów budowlanych i starają się pomóc miastom w osiągnięciu światowego poziomu.

Pozostałe kraje Zatoki Perskiej także zwróciły uwagę na rozwój sztuki. W Katarze dobiega końca budowa najnowszej konstrukcji I. M. Pei, Muzeum Kataru, które powstało przy nabrzeżu stolicy Ad-Dauha. Znajduje się w nim zbiór islamskich dzieł sztuki. Muzeum Sztuki w Sharjahu cały czas poszerza swoją kolekcję oraz planuje swoje ósme biennale. Dubaj buduje Wioskę Kulturalną z budynkiem opery i innymi instytucjami kulturalnymi.

Mubarak Muhairi, dyrektor generalny oddziału odpowiedzialnego za rozwój turystyki w Abu Dhabi wyjaśnia - Tu chodzi nie tylko o turystykę, lecz również o globalny wymiar kulturowy. Wierzymy, że najlepszym środkiem do przekraczania granic jest sztuka. A ten region ma duże zapotrzebowanie na takie inicjatywy artystyczne.