Duże straty na horyzoncie

Nikt nie ma wątpliwości, że koronawirus spowoduje straty w turystyce. Jednak ich skala dla światowej turystyki już teraz martwi.

Straty wynikające z braku chińskich turystów będą odczuwalne na całym świecie. "Przeprowadziliśmy wstępne obliczenia, z których wynika, że ten kryzys będzie kosztował sektor turystyczny co najmniej 22 miliardy dolarów" - powiedziała przewodnicząca Światowej Rady Podróży i Turystyki (WTTC) Gloria Guevara. Jednak 22 miliardy to scenariusz optymistyczny z analizy Oxford Economics - zakłada on zaledwie 7% spadek ruchu! Jeśli zaś kryzys potrwa tyle ile epidemia SARS, spadek wyniesie 49 mld dolarów, a jeszcze gorsze scenariusze mówią o 73 mld dolarów i więcej.

Polscy turyści także odwołują swoje wyjazdy, jednak jeśli chodzi o turystykę zorganizowaną w przypadku ogólnych obaw muszą liczyć na dobrą wolę organizatorów. Sytuacja powinna być rozpatrywana indywidualnie, bo ustawa o usługach turystycznych w art. 47 mówi w punktach 4 i 5:
4) Podróżny może odstąpić od umowy o udział w imprezie turystycznej przed rozpoczęciem imprezy turystycznej bez ponoszenia opłaty za odstąpienie w przypadku wystąpienia nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności występujących w miejscu docelowym lub jego najbliższym sąsiedztwie, które mają znaczący wpływ na realizację imprezy turystycznej lub przewóz podróżnych do miejsca docelowego. Podróżny może żądać wyłącznie zwrotu wpłat dokonanych z tytułu imprezy turystycznej, bez odszkodowania lub zadośćuczynienia w tym zakresie.
5) Organizator turystyki może rozwiązać umowę o udział w imprezie turystycznej i dokonać pełnego zwrotu podróżnemu wpłat dokonanych z tytułu imprezy turystycznej, bez dodatkowego odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli:
(...)
2) organizator turystyki nie może zrealizować umowy o udział w imprezie turystycznej z powodu nieuniknionych i nadzwyczajnych okoliczności i powiadomił podróżnego o rozwiązaniu umowy o udział w imprezie turystycznej niezwłocznie przed rozpoczęciem imprezy turystycznej.
Podróżni z grupy ryzyka powinni dobrze przemyśleć swoje wyjazdy. Jednak anulowanie wyjazdów, zwłaszcza do krajów o rozsądnym standardzie opieki medycznej, wydaje się być nieuzasadnione. Na anulacjach "na wszelki wypadek" straci cały rynek turystyczny i można mieć tu pretensje do rządów, że nikt nie był gotowy na taki scenariusz (np. nie ma jasnych rozwiązań zmierzających do jak najszybszego przygotowania szczepionki). Co warto też podkreślić - sytuacja turystów będzie się zmieniać, bo obecnie już także Polska nie jest oficjalnie krajem wolnym od koronawirusa, więc przedstawienie obaw, że istnieją zakażenia w państwie docelowym po woli traci moc, skoro wirus jest i u nas.

Paradoksalnie na wielkość strat w turystyce źle mogą wpływać ostre działania zapobiegające rozprzestrzenieniu się wirusa covid-19, gdyż z uwagi na łatwość przenoszenia i tak wirus do nas i do destynacji wakacyjnych dotrze, tyle że okres niepewności będzie dłuższy. Nie pomaga także medialna histeria z nim związana. Media nie mając lepszego tematu ekscytują się pojedynczymi przypadkami koronawirusa, a jednocześnie nie skupiając się na tym, że władze powinny być odpytywane z działań zaradczych skierowane na ochronę najbardziej zagrożonych pacjentów - osób starszych i z chorobami przewlekłymi, gdyż to one zwykle umierają od infekcji tym wirusem i znacząco podnoszą wskaźniki śmiertelności.

Jedno jest pewne - czeka nas ciężki rok. Można liczyć na przełom w trendach po zmianie narracji medialnej lub po konkretnych odkryciach medycznych - znalezieniu leku/leczenia obniżającego śmiertelność i ilość powikłań, opracowaniu szybkich testów diagnostycznych, którymi można ze 100% pewnością sprawdzać podróżujących lub też po udostępnieniu skutecznej szczepionki.