Jak zmieniają się ceny wyjazdów turystycznych?

Doniesienia dotyczące koronawirusa budzą duży niepokój w branży turystycznej. Jak się zachowywały ceny w biurach podróży w ostatnim tygodniu?

Przygotowane przez Instytut Badania Rynku Turystycznego Traveldata zestawienie obejmuje porównanie cen dla wylotów w wysokim sezonie letnim 2020 definiowanym jako pierwszy pełny tydzień sierpnia (03.08-09.08 2020), zebranych w dniu 5 marca 2020 z cenami dla tego samego okresu zebranych w dniu 27 lutego 2020, a w porównaniach cen rok do roku z cenami zebranymi w dniu 7 marca 2019 roku.

W minionym tygodniu, dla wycieczek z wylotami pomiędzy 3 i 9 sierpnia 2020, średnia cena wzrosła o 34 złote. Poprzednio spadała ona sześć razy z rzędu, a sumaryczna obniżka wyniosła z reguły 63 złote, a w poszczególnych tygodniach 3, 10, 23, 11 i 15 i jeden złoty. Oznacza to, że pomimo średnioterminowego trendu spadkowego ogół organizatorów postąpił podobnie jak w poprzednich sezonach, gdy początek marca oznaczał dość istotny wzrost średnich cen wycieczek.

Największe zwyżki wystąpiły w minionym tygodniu w Maroku oraz na Lanzarote i Rodos - o odpowiednio 164, 83 i 75 złotych, czyli akurat na tych kierunkach, które przed tygodniem w największym stopniu taniały. Najistotniejsze spadki cen odnotowano w ostatnim tygodniu na Teneryfie - o 47 złotych, a wyraźnie mniejsze na Krecie i Malcie - o 25 i 15 złotych.

W takim samym okresie przed rokiem i dwoma laty bieżące ceny wycieczek ogółem wzrosły o 52 i 14 złotych.

Pierwszy tydzień marca przyniósł na najważniejszych kierunkach dla wylotów w dniach 3-9 sierpnia 2020 dawno już nie obserwowane wzrosty średnich cen wycieczek. Tym razem wyraźnie największe z nich miały miejsce na bardzo już taniej Bułgarii - o średnio 57 złotych. Na tym kierunku średnie ceny na tym kierunku stały się najwyższe od początku sprzedaży tegorocznego sezonu letniego. Tym razem podnosili je również liderzy atrakcyjnych ofert, czyli biura TUI Poland i Exim Tours, w tym zwłaszcza obiektów wyższych kategorii.

W Egipcie, Turcji i Grecji ceny wzrosły w dość podobnym stopniu, bo o 39, 34 i 31 złotych, przy czym w przypadku Turcji osiągnęły one najwyższy poziom w tym sezonie. Zwyżki cen na tych kierunkach są jednak znacząco różne od tych przed rokiem, gdyż średnie ceny wyjazdów do Egiptu wzrosły jedynie nieznacznie (o 6 złotych), a ceny Turcji i Grecji bardzo istotnie (o 122 i 75 złotych).

W najmniejszym stopniu wzrosły natomiast ceny na Wyspach Kanaryjskich - o 18 złotych, pomimo tego, że w poprzednim tygodniu wyjazdy na tym kierunku taniały najbardziej - o średnio 47 złotych.

Ostatni wzrost cen ogółu wycieczek (o średnio 34 złote) jest wprawdzie o 1/3 mniejszy niż w tym samym okresie przed rokiem (52 złote), ale może świadczyć o sporych nadziejach organizatorów, że w szczycie sezonu obawy turystów spowodowane koronawirusem będą już w znacznym stopniu zażegnane, a jego negatywny wpływ na ceny będzie już nieduży. Jak na razie podejście takie wydaje się racjonalne, zaś wyraźnie niższe ceny wyjazdów sprzedawanych obecnie dotyczą głównie okresu tzw. last minute.

Badanie średniej ceny imprez wobec cen sprzed roku dla wylotów w pierwszym tygodniu sierpnia 2020 pokazuje, że obecna średnia cena była wyższa wobec średniej ceny dla poprzedniego sezonu o 19 złotych. Był to kolejny najsłabszy roczny wzrost cen w tym od początku sprzedaży lata. Poprzedni dotychczas najmniejszy o 32 złote miał miejsce przed tygodniem, zaś największy przed 12 tygodniami i wyniósł 224 złote. W minionym tygodniu największy roczny wzrost cen odnotowano na półwyspie Chalkidiki - o średnio 310 złotych. Zwyżki w mniejszej skali odnotowano na Fuerteventurze i Lanzarote (niedawny 7-tygodniowy lider rocznego wzrostu cen) - o 238 i 210 złotych. Kierunkiem, na którym odnotowano największe zniżki cen wycieczek była (siódmy raz z rzędu) Malta, gdzie spadły one w ujęciu rocznym o średnio 620 złotych, a znacząco mniejsze średnie zniżki cen odnotowano na Korfu (czwarty raz z rzędu) i i Teneryfie - o 139 i 124 złote.

W adekwatnym okresie sezonu przed rokiem i dwoma laty ceny wycieczek w ujęciu rocznym były odpowiednio wyższe o 53 i niższe o 10 złotych.
W zakresie oddziaływania cen paliwa lotniczego (ponoszonych według cen z okresu przed wylotem lub wcześniejszych z uwzględnieniem ewentualnego zabezpieczenia) oraz sytuacji w zakresie kursów głównych walut, to sytuacja z punktu widzenia organizatorów w porównaniu z okresem sprzed roku kolejny raz była znacznie korzystniejsza niż przed rokiem.

Cena paliwa lotniczego wyniosła w ubiegłym tygodniu 2,27 zł/litr wobec 2,66 zł/litr przed rokiem, a zatem była od niej niższa o 14,7 procent, podczas gdy przed tygodniem była niższa o 10 procent, a przed dwoma o 8,4 procent. Był to najniższy poziom cen od początków września 2017 roku. Jednocześnie w relacji z euro i amerykańskim dolarem złoty był w minionym tygodniu w porównaniu rocznym dla uśrednionych rozliczeń turystycznych słabszy o ponad 0,4 procent (w poprzednich dwóch zestawieniach był odpowiednio słabszy o około 1,0 i 0,2 procent).

Wpływ wymienionych czynników na średnią zmianę kosztów cen wycieczek był wyraźnie pozytywny dla organizatorów i zawarł się w przybliżeniu w przedziale -40/-50 złotych, czyli był korzystniejszy iż przed tygodniem (-15/-25 złotych) i dwoma tygodniami (-25/-35 złotych).

Ostatnio znaczny wpływ na znaczne spadki cen surowca wywarły różnice zdań pomiędzy państwami OPEC i Rosją, która nie chciała zaakceptować ograniczeń wydobycia proponowanych przez te pierwsze. Ponieważ taka sytuacja może nie trwać zbyt długo, można by rozważyć, czy nie jest to korzystny okres dla ustanawiania zabezpieczeń (w skali uwzględniającej zmniejszone zapotrzebowanie z powodu koronawirusa).

Należy też pamiętać, że oddziaływanie zmian cen paliwa i walut na ceny wycieczek w zależności od touroperatora są mniej lub więcej opóźnione (m.in. przez kontrakty zabezpieczające i politykę marż), a ich skutki należy traktować w uśrednionych kategoriach docelowych (asymptotycznych).





Wśród dwóch wiodących kierunków, na których dla wyjazdów w pierwszym tygodniu sierpnia 2019 przez wiele miesięcy utrzymywały się w tym i w poprzednim sezonie wysokie zwyżki średnich cen wycieczek, czyli w Egipcie i Turcji, sytuacja począwszy od początku lutego zmieniła się diametralnie i w czołówce pozostał już tylko ten pierwszy. W minionym tygodniu średni roczny wzrost cen wyniósł tam 152 złotych, a na kierunkach tureckich po jednotygodniowym powrocie do niedużego rocznego wzrostu cen o 12 złotych powrócił spadek, który tym razem wyniósł rekordowe 50 złotych.

Od drugiej części poprzedniego sezonu letniego pod względem wzrostów średnich cen wycieczek z wymienionymi kierunkami stale konkurowała Grecja, która najczęściej plasowała się w tym względzie pomiędzy odnotowanymi na obu wcześniej wymienionych kierunkach. Tak też było i tym razem, gdyż na kierunkach greckich zagościł nieduży spadek cen, który wyniósł 16 złotych.

Drugi najbardziej znaczący (większy był tylko w Egipcie) wzrost cen wycieczek wobec poprzedniego sezonu kolejny raz notują Wyspy Kanaryjskie, na których wyniósł on 53 złote (poprzednio było to 57 złotych). Kierunek ten wykazywał we wcześniejszym okresie przez 12 tygodni najwyższe zwyżki cen wśród 5 wiodących kierunków w polskiej zorganizowanej turystyce wyjazdowej, ale przed czterema tygodniami został wyprzedzony przez Egipt. Na obecną skalę rocznych zmian cen bardzo istotny wpływ ma niska baza odniesienia sprzed roku, gdyż ceny wycieczek notowały wówczas bardzo znaczny spadek, który wyniósł 138 złotych.

W środku stawki najważniejszych kierunków znajduje się Bułgaria z niewielkim rocznym wzrostem cen o 14 złotych, w której pomimo pewnych zwyżek nadal bardzo atrakcyjne ceny oferuję biura TUI Poland i Exim Tours. Jest to bardzo podobna sytuacja do sprzed roku i jest ona dodatkowo wzmacniana słabym popytem na wypoczynek w tym kraju ze strony turystów niemieckich.

Na mniej masowych kierunkach największe zwyżki średnich cen w ujęciu rocznym miały miejsce w Tunezji, gdzie wyniosły średnio 130 złotych. W mniejszej skali wrosły ceny w Maroku i na Majorce - o 46 i 23 złote, a praktycznie nie zmieniły się na Cyprze (+1 złoty). Na pozostałych kierunkach wystąpiły spadki - umiarkowane w Albanii i w Portugalii - o 59 i 71 złotych, a bardzo duże na Malcie - o średnio 620 złotych.

Z perspektywy dwóch sezonów liczonych łącznie (czyli wobec sezonu 2018 dla wylotów w pierwszym tygodniu sierpnia) nadal zdecydowanie najbardziej zwyżkowały średnie ceny wycieczek do Egiptu - o średnio 439 złotych. W mniejszej skali drożały w tym ujęciu wycieczki do Tunezji i Turcji - o średnio 279 i 145 złotych, przy czym Tunezja w ostatnich tygodniach w coraz większej skali wyprzedza pod tym względem Turcję.

Umiarkowanie drożeją obecnie w tym ujęciu wyjazdy do Bułgarii i Grecji- o 74 i 60 złotych. Na ostatniej pozycji w tym ujęciu znalazły się Wyspy Kanaryjskie, gdzie pomimo tegorocznej dość istotnej zwyżki (o 53 złote), średnie ceny wobec sytuacji sprzed dwóch lat są istotnie niższe, a mianowicie o średnio 85 złotych, na co znaczny wpływ ma ubiegłoroczny ich spadek, który wyniósł 138 złotych.

Ponownie spośród mniej masowych kierunków w ujęciu dwuletnim ceny wzrosły jedynie w Maroku - o średnio 171 złotych. Na pozostałych kierunkach ceny spadły, w najmniejszym stopniu na Majorce - o 49 złotych, w nieco mniejszym w Portugalii i na Cyprze - o 110 i 121 złotych, a największe dwuletnie średnie spadki cen w tym ujęciu kolejny raz zanotowano w Albanii i na Malcie, gdzie wyniosły one 198 i 619 złotych.

W rocznych porównaniach średnich cen wycieczek wśród dużych i średnich organizatorów, w największym stopniu obniżyły się ceny w biurach Exim Tours i Best Reisen, w których roczne spadki wyniosły około 150 i 120 złotych. Atrakcyjniejsze niż przed rokiem ceny oferowały też biura TUI Poland i Prima Holiday i Grecos, w których były one niższe o około 95 i 60 i 40 złotych. Inni organizatorzy proponowali mniej więcej takie same (Coral Travel) lub wyższe średnie ceny niż przed rokiem w granicach od około 10 do 340 złotych.

W tym co dla turystów ma większe znaczenie, a zatem w liczbie najatrakcyjniejszych poziomów bieżących cen wycieczek, czyli na pierwszym lub drugim miejscu na 24 kierunkach sezonu letniego i w trzech kategoriach hoteli, to na pozycji lidera nadal znajdowało się biuro TUI Poland z liczbą 41 ofert (poprzednio 42 oferty, przed rokiem 25, a przed dwoma laty 19 ofert). Organizator ten wyprzedzał biura Itaka z liczbą 23 ofert (poprzednio 20 ofert, przed rokiem 17, a przed dwoma laty 29 ofert) oraz Coral Travel z liczbą 20 ofert (poprzednio 16 ofert, przed rokiem 21, a przed dwoma 18 ofert).

Najwięcej atrakcyjnych cenowo ofert na kierunkach egipskich proponowały biura Coral Travel i TUI Poland - po 6 ofert, na kierunkach greckich przodowały biura Itaka - 9 ofert i Grecos - 7 ofert, na kierunkach kanaryjskich biura TUI Poland - 10 ofert oraz Itaka - 6 ofert, a na tureckich biura Itaka - 4 oferty oraz Coral Travel i TUI Travel - po 3 oferty. W Tunezji najwięcej atrakcyjnych ofert miało biuro Exim Tours - 4 oferty, natomiast w Bułgarii niezmiennie przodowały biura TUI Poland i Exim Tours - 3 i 2 oferty. W porównaniu z analogicznym okresem sprzed roku biuro TUI Poland wzmocniło swoją ofertową pozycję w Egipcie, w Grecji i na Wyspach Kanaryjskich, biuro Itaka w Grecji, na Wyspach Kanaryjskich i w Turcji, a biuro Coral Travel w Grecji i w Tunezji kontynentalnej.

Instytut Traveldata przedstawia tabelę z czołówką biur podróży, które w ostatnim tygodniu po przekrojowo najkorzystniejszych cenach oferowały klientom imprezy turystyczne. W tego typu zestawieniach zachowana jest ścisła porównywalność oferowanych kierunków, a zatem biuro X, które sprzedaje jedynie konkretny zestaw kierunków jest porównywane ofertowo tylko i wyłącznie z tymi właśnie kierunkami w pozostałych biurach.





W marcu pomimo dość znaczących zmian cen w poszczególnych biurach podróży skład pierwszej piątki w piętnastym zestawieniu dla sezonu letniego 2020 pozostał bez zmian. Na czele tabeli, podobnie jak poprzednio, widnieje ta sama trójka liderów liderów, czyli biura TUI Poland, Grecos i Coral Travel z tym, że na pozycji drugiej i trzeciej nastąpiła zamiana miejsc. Dzięki mniejszej zwyżce cen ofertowych biuro Coral Travel wysunęło się przed biuro Grecos. Podobnie biuro Exim Tours awansowało z pozycji piątej na czwartą zajmowaną przed tygodniem przez biuro Best Reisen i na odwrót. Dzięki niewielkiej obniżce cen na bezpośrednie zaplecze pierwszej piątki o trzy pozycje w górę przesunęło się biuro Itaka.