ETC: Turystyka wkracza w decydującą dekadę

Europejski sektor turystyczny wkracza w decydującą dekadę, zmagając się z wyzwaniami takimi jak zmiany klimatu, niestabilność geopolityczna, postęp technologiczny, zmiany demograficzne i zmieniające się oczekiwania podróżnych. Trendy te utrudniają długoterminowe planowanie, zwiększając jednocześnie potrzebę odporności i adaptacyjnych strategii. Aby pomóc destynacjom w poruszaniu się po tym złożonym krajobrazie, Europejska Komisja Turystyki (ETC) opublikowała raport "Future Proofing European Tourism Through Scenario Planning and Strategic Foresight", który analizuje siły kształtujące turystykę i możliwe scenariusze jej rozwoju do 2035 roku.

Badanie przedstawia strategiczne prognozowanie - a konkretnie planowanie scenariuszy - jako praktyczną metodę przewidywania zakłóceń. Chociaż nie przewiduje ono przyszłości, pozwala na zbadanie wielu prawdopodobnych rezultatów i opracowanie strategii, które zachowają wiarygodność w różnych warunkach.

Opierając się na opiniach ekspertów z różnych dziedzin i analizach Europejskiego Instytutu Przyszłości Turystyki, w raporcie przedstawiono cztery scenariusze badawcze na rok 2035 oraz zestaw rekomendowanych opcji strategicznych dla krajowych organizacji turystycznych.

Kluczowe siły kształtujące europejską turystykę

Raport identyfikuje powiązane ze sobą siły, które będą decydować o ewolucji europejskiego sektora turystycznego w ciągu następnej dekady. Łącznie odzwierciedlają one zarówno pewniki, do których muszą dostosować się destynacje, jak i niepewność, która może popchnąć sektor w zupełnie innych kierunkach.

• Zmiana klimatu - Coraz bardziej nieprzewidywalne i ekstremalne zjawiska pogodowe zmieniają sezonowość, podnoszą koszty i zakłócają działalność.
  
• Lęk przed (szybkimi) zmianami - Szybkie zmiany technologiczne i społeczno-kulturowe powodują niestabilność i niepewność.
  
• Zarządzanie i regulacje na poziomie europejskim - Silniejsza koordynacja na poziomie europejskim ma kluczowe znaczenie dla sprostania wyzwaniom związanym z polikryzysem.
  
• Wzrost i ewolucja globalnej klasy średniej - Starzejące się społeczeństwo europejskie i rosnące zapotrzebowanie ze strony młodszej klasy średniej za granicą zmieniają przepływy turystów.

Spośród nich, zarządzanie europejskie i zmiany popytu pokoleniowego są wskazywane jako główne niepewności, które mogą prowadzić do zupełnie innej przyszłości. Z kolei zmiany klimatu i wzrost globalnej klasy średniej są postrzegane jako stałe realia, które będą wpływać na turystykę w każdym scenariuszu. Tymczasem obawy przed szybkimi zmianami oraz wyzwania związane z siłą roboczą i umiejętnościami działają jako siły kontekstowe, kształtując rozwój tych niepewności i wzmacniając ich skutki.

Scenariusze dla europejskiego krajobrazu turystycznego

Patrząc w przyszłość, do 2035 roku, badanie wykorzystuje planowanie scenariuszy, aby wyobrazić sobie, jak różne kombinacje sił mogą zmienić krajobraz turystyczny Europy. Raport przedstawia cztery prawdopodobne scenariusze przyszłości dla europejskiej turystyki:

• Rozdrobniona i znana - Słabe zarządzanie UE i dominacja globalnych platform napędzają turystykę masową, ale podważają autentyczność, a MŚP mają trudności z konkurencją.
  
• Skoordynowana i znana - Silniejsza współpraca UE poprawia odporność i zarządzanie ryzykiem, ale zależność od platform i nawyki rynku masowego pozostają. Transformacja oparta na współpracy - Inkluzywne zarządzanie, zmiany pokoleniowe oraz dostosowanie do agend klimatycznych i cyfrowych sprzyjają regeneracyjnej, partycypacyjnej turystyce.
  
• Nierównomierna transformacja - Lokalne społeczności i MŚP napędzają innowacje, ale bez spójności w całej UE utrzymują się dysproporcje systemowe.

W tych perspektywach zagrożenia systemowe, takie jak słaby potencjał MŚP, niewystarczająca adaptacja do zmian klimatu i dominacja platform, kontrastują z możliwościami, takimi jak popyt ze strony globalnej klasy średniej, podróże zorientowane na wartość oraz oddolne innowacje.

Raport kończy się strategicznymi działaniami, które będą cenne w każdym kontekście przyszłości. Obejmują one zacieśnienie współpracy transgranicznej, silniejsze wsparcie dla MŚP, dostosowane do indywidualnych potrzeb działania w zakresie łagodzenia skutków zmian klimatu i adaptacji do nich oraz bardziej przejrzyste sposoby pokazania lokalnego wpływu turystyki. Proponuje również zaangażowanie platform technologicznych jako partnerów w innowacjach i zaleca utworzenie laboratorium przyszłości, które pomoże organizacjom pozarządowym śledzić wczesne oznaki zmian i dostosowywać swoje strategie w czasie.

Turystyka w Europie przechodzi głęboką transformację, napędzaną zmianami klimatu, zmianami demograficznymi i nowymi wzorcami popytu. Dla krajowych organizacji turystycznych nie wystarczy już planowanie krótkoterminowe - muszą być przygotowane na bardzo zróżnicowaną przyszłość. Niniejsze badanie dostarcza im narzędzi do przewidywania przyszłości, które to umożliwiają. Zachęcając do współpracy w UE, wzmacniając odporność i wskazując działania, które pozostają istotne w różnych scenariuszach, raport pomaga krajowym organizacjom turystycznym podejmować decyzje, które zapewnią siłę i zdolność adaptacji europejskiej turystyki w nadchodzących latach. - powiedział prezes ETC, Miguel Sanz.