Tyniec: uchofony z małopolskim dźwiękami i muzyką Chopina

1 sierpnia w Opactwie Benedyktynów w Tyńcu pojawiła się ekspozycja z uchofonami.

Trzonem ekspozycji jest wielkoformatowa rzeźba w kształcie ludzkiego ucha, emitująca wybrane utwory Fryderyka Chopina. Nietypowa forma rzeźby ma zwracać uwagę odbiorców na samą czynność słuchania i tym samym zachęcić ich do uważnego wsłuchania się w utwory kompozytora. Akustyczna forma muszli sprawia, że przy niewielkim natężeniu głosu emituje ona dźwięk słyszalny w promieniu około 40 centymetrów. Aby usłyszeć utwory Chopina, odbiorca musi podejść do rzeźby i przyłożyć ucho do ucha. Rzeźba nie zakłóca ciszy, wymaga natomiast skoncentrowania uwagi, poddania się aktowi słuchania.

Utwory te ukazują Chopina jako twórcę intrygującego, którego muzyka zaciekawia już przy pierwszym, spontanicznym z nią kontakcie. Ich wybór podyktowało połączenie dramatyzmu i efektowności, co jest typowe dla miniaturek Etiud oraz dla Preludiów, w których kondensacja muzyki w minimalnej liczbie dźwięków osiąga ekstremum, oraz krótki czas trwania. Wybrane do prezentacji kompozycje, w wykonaniu Garricka Ohlssona - zwycięzcy Konkursu Chopinowskiego w 1970 roku - znajdują się na płytach z kolekcji wydanej przez wytwórnię Hyperion Records, która udostępnia te utwory na potrzeby projektu (za pośrednictwem Music Islet).

Uchofonowi Chopina przygotowanemu w związku z obchodami Roku Chopinowskiego, towarzyszą rzeźby emitujące dźwięki charakterystyczne dla regionu. Uchofony po raz pierwszy zostały zaprezentowane z okazji Dni Małopolski w Brukseli w 2008 roku. W 2009 roku rzeźby odbyły podróż po Polsce, która rozpoczęła się w Krakowie w jednej z największych galerii handlowych, następnie zawitały na krajowe lotniska w Poznaniu, Gdańsku, Warszawie, Wrocławiu, aby po powrocie stanąć w Operze Krakowskiej. Rok 2010 był rokiem zagranicznych podróży uchofonów, interaktywne rzeźby były prezentowane w Tallinie, Kownie i Wilnie. Od 1 do 31 sierpnia są prezentowane w Tyńcu.

Przykładając ucho do uszu można wysłuchać utworów Chopina i brzmień Małopolski, podzielonych na trzy kategorie:
1) miejsko-industrialne: hejnał mariacki, dźwięk nowohuckiego zgniatacza stali, zapalania lampy naftowej, odbijania szpuntu;
2) nawiązujące do kultury ludowej regionu: dźwięk trombity, brzmienia kapeli góralskich, żydowskich i cygańskich;
3) związane z naturą: odgłosy owiec na hali, Jaskini Wierzchowskiej, Puszczy Niepołomickiej, Pustyni Błędowskiej.